Poradniki

- Być może już samo wyobrażenie jest dyskomfortowe. Jednocześnie inni to robią i spokojnie patrzą, a być może nawet taki napis daje im wewnętrzne ukojenie.

- Chyba większość z nas chce zostawić po sobie coś więcej niż tylko wspomnienia, a konkretny zapis w testamencie może nam to ułatwić - mówi Monika Tymińska, koordynatorka UNICEF Polska ds. testamentowych.

W kościele bernardynów w Krakowie odwiedzający mogą oglądać nie tylko pełne przepychu barokowe ołtarze i malowidła, ale także kontrastujący z ich wymową XVII-wieczny obraz przedstawiający taniec śmierci. To jedno z wielu tego typu przedstawień w Europie i jednocześnie jedno z ciekawszych w Polsce.

Wizja śmierci nieoczywistej, która zamiast grozy budzi pewną sympatię, zdawała się towarzyszyć fińskiemu malarzowi, Hugonowi Simbergowi, tworzącemu na przełomie XIX i XX wieku.

Wyobraźmy sobie, że bliska nam osoba zmarła nagle, bez możliwości pożegnania się. Albo że chorowała i w ostatnich dniach lub tygodniach przed śmiercią nie była już w stanie powiedzieć nam tego wszystkiego, co nie zdążyło wybrzmieć wcześniej. Pewne rzeczy nie potrzebują słów. Inne - w braku tych słów mogą sprawiać wrażenie niedokończonych, niedomkniętych, niepełnych.

W polskiej kulturze tradycyjnej śmierć zdecydowanie nie była traktowana wyłącznie w kategoriach procesu biologicznego. Miała fizyczną postać, zapowiadających ją posłów, własne cechy osobowe. Można było widywać ją jakiś czas przed śmiercią, usiłować ją oszukać albo przynajmniej się targować.