Poradniki

Wichura, ulewa czy wandale. Wystarczy naprawdę chwila, by nagrobek twojej bliskiej osoby został zniszczony. Koszt jego naprawy to dla ciebie niespodziewany wydatek. I to nie mały - bo może wynosić nawet kilka czy kilkanaście tysięcy.

W kościele bernardynów w Krakowie odwiedzający mogą oglądać nie tylko pełne przepychu barokowe ołtarze i malowidła, ale także kontrastujący z ich wymową XVII-wieczny obraz przedstawiający taniec śmierci. To jedno z wielu tego typu przedstawień w Europie i jednocześnie jedno z ciekawszych w Polsce.

"Pożegnanie jest dla żywych" - pada często z ust moich rozmówców. Oczywiście, powinno uwzględniać potrzeby i życzenia osoby zmarłej, ale także emocje i świat wartości tych, którzy zostają. Co jednak, kiedy oczekiwania tych ostatnich są w kwestiach duchowych zupełnie odmienne?

Wizja śmierci nieoczywistej, która zamiast grozy budzi pewną sympatię, zdawała się towarzyszyć fińskiemu malarzowi, Hugonowi Simbergowi, tworzącemu na przełomie XIX i XX wieku.

Nazywała się Elżbieta Dziębowska i miała zalewie 15 lat, kiedy 1 lutego 1944 roku uczestniczyła w zamachu na znienawidzonego przez Polaków Franza Kutscherę, dowódcę SS i policji w Warszawie.

Wyobraźmy sobie, że bliska nam osoba zmarła nagle, bez możliwości pożegnania się. Albo że chorowała i w ostatnich dniach lub tygodniach przed śmiercią nie była już w stanie powiedzieć nam tego wszystkiego, co nie zdążyło wybrzmieć wcześniej. Pewne rzeczy nie potrzebują słów. Inne - w braku tych słów mogą sprawiać wrażenie niedokończonych, niedomkniętych, niepełnych.