Kiedy ZUS (albo KRUS) wypłaci, służący właśnie pokryciu kosztów pochówku, zasiłek pogrzebowy? Gdy osoba zmarła była ubezpieczona i miała np. prawo do emerytury lub renty, prawo do emerytury pomostowej lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, pobierała zasiłek chorobowy albo świadczenie rehabilitacyjne, świadczenie przedemerytalne lub zasiłek przedemerytalny, dostawała rentę socjalną, albo zmarła w wyniku wypadku lub choroby zawodowej.
Komu przysługuje zasiłek?
Z reguły pieniądze wypłacane są rodzinie – wdowie lub wdowcowi, dzieciom, rodzicom, rodzeństwu, wnukom – bo to najczęściej właśnie członkowie rodziny pokrywają koszty pogrzebu. Jednak nie zawsze tak jest.
Jeżeli koszty pogrzebu pokrył (w całości lub części) ktoś inny, również on ma prawo do tego zasiłku (całości lub części). To może być np. pracodawca zmarłego, dom pomocy społecznej (gdy zmarły był jego podopiecznym), władze gminne albo powiatowe, związek wyznaniowy, sąsiad, przyjaciel.
Różnica między rodziną a pozostałymi osobami (instytucjami) jest tu taka, że członkowie rodziny dostaną zasiłek w wysokości 4 tys. zł niezależnie od tego, ile za pogrzeb zapłacili (tzn. nawet wtedy, kiedy koszt pochówku był mniejszy). Pozostali opłacający pochówek (jak wymienieni wyżej pracodawca, gmina, kościół, przyjaciel itp.) ubezpieczyciel wypłaci tle, ile wyniosły wydatki związane z pogrzebem (udokumentowane fakturami i rachunkami), ale nie więcej niż 4 tys. zł (nawet, jeśli pochówek kosztował więcej).
Jeżeli na organizację pogrzebu składało się więcej osób, ZUS podzieli zasiłek –proporcjonalnie do poniesionych kosztów – między te osoby. Co istotne, zasiłku pogrzebowego nie wlicza się do dochodu, dlatego nie trzeba od niego płacić podatku.
Pomoże zakład pogrzebowy
Czasami zdarza się, że rodziny zlecają organizację pochówku zakładowi pogrzebowemu. Wtedy, już po ceremonii, zakłady - pogrzebowy i ubezpieczeń społecznych – mogą się rozliczyć bezpośrednio między sobą. Co prawda rodzina nie widzi wtedy z zasiłku ani złotówki, ale z drugiej strony nie musi składać dokumentów i czekać na wypłatę pieniędzy.
Jakich dokumentów wymaga ZUS? Przede wszystkim wniosku o wypłatę zasiłku pogrzebowego, który musimy napisać na ZUS-owskim druku Z-12. Do wniosku należy dołączyć akt zgonu osoby, której pogrzeb sfinansowaliśmy (albo akt urodzenia dziecka, które urodziło się martwe lub odpis zupełny aktu urodzenia dziecka z adnotacją, że urodziło się martwe), oryginały faktur i rachunków dowodzące, że to właśnie my ponieśliśmy koszty pogrzebu. A jeżeli należymy do rodziny, musimy jeszcze przedstawić skrócony odpis aktu stanu cywilnego, potwierdzający pokrewieństwo lub powinowactwo ze zmarłym.
Ważne! Wymagane dokumenty trzeba złożyć w ZUS w ciągu roku od dnia śmierci osoby, której pokryliśmy koszty pogrzebu. Po tym czasie roszczenie się przedawni i zasiłku nie dostaniemy.
A co, jeżeli nie możemy dotrzymać tego terminu z przyczyn od nas niezależnych, bo np. z opóźnieniem odnaleziono ciało i zidentyfikowano osobę zmarłą? Wtedy dokumenty można złożyć w ciągu 12 miesięcy od dnia pogrzebu, ale trzeba podać powód takiego opóźnienia.
