Mało kto wie, że jeden z dwóch największych cmentarzy żydowskich w Europie ulokowany jest właśnie w Łodzi (drugą z tych nekropolii jest Cmentarz Żydowski w berlińskiej dzielnicy Pankow na osiedlu Weißensee). Jest położony na 42 hektarach w południowej części dzielnicy Bałuty, pomiędzy ulicami Bracką, Zagajnikową, Zmienną i Inflancką. W nekropolii założonej w 1892 roku pochowanych jest ponad 230 tys. osób. Około 45 tysięcy z nich to Żydzi zmarli i zamordowani mieszkańcy miejscowego getta podczas hitlerowskiej okupacji. W 1980 r. kirkut został wpisany do rejestru zabytków. Cztery lata później zaczął działać Społeczny Komitet Opieki nad Cmentarzem Żydowskim w Łodzi. Od 2015 roku cmentarz jest pomnikiem historii.
Wśród wielu zabytkowych nagrobków na wyróżnienie zasługuje wzniesione w 1902 roku mauzoleum fabrykanta Izraela Poznańskiego, jednego z XIX wiecznych łódzkich "królów bawełny". To największe mauzoleum postawione na cmentarzu żydowskim na świecie.
Poza Poznańskim spoczywają tu też inni przemysłowcy z Łodzi rodem, m.in. Kohnów, Rosenblattów, Silbersteinów. Pochowani są tu też rodzice poety Juliana Tuwima oraz pianisty Artura Rubinsteina.
Jak założyć Miejsce Pamięci w serwisie Odeszli.pl? (instrukcja tutaj)
Jedną z większych nekropolii łódzkich jest cmentarz komunalny Doły, położony również na Bałutach - między al. Grzegorza Palki, Telefoniczną i Wojska Polskiego. Z racji tego, że Łódź na początku XX wieku była miastem wielokulturowym, również ta nekropolia ma taki charakter. W jej granicach zlokalizowane są:
- Cmentarz Komunalny,
- Cmentarz Rzymskokatolicki pw. św. Wincenta,
- Cmentarz Prawosławny pw. św. Aleksandra Newskiego,
- Cmentarz Kościoła Chrześcijan Baptystów,
- Cmentarz Kościoła Zielonoświątkowego,
- Cmentarz Kościoła Starokatolickiego Mariawitów.
- Cmentarz Wojskowy pw. św. Jerzego,
Na Dołach spoczywają m.in. reżyserzy Kazimierz Dejmek, Wojciech Jerzy Has, Henryk Kluba, aktorzy Ludwik Benoit i Wirgiliusz Gryń, piosenkarz Bogusław Mec, trener piłkarski Leszek Jezierski.
Wielowyznaniowa jest również inna ważna dla Łodzi nekropolia - Stary Cmentarz u zbiegu ulic Ogrodowej i Srebrzyńskiej. Założony w 1855 roku ma trzy części: katolicką, ewangelicką i prawosławną. Tu również natkniemy się na miejsca spoczynku łódzkich fabrykantów, m.in. Grohmanów, Geyerów, Kunitzerów, Kindermannów. Najokazalszym z nich jest neogotyckie mauzoleum, w którym spoczywa Karol Scheibler. W sumie ponad 200 grobowców Starego Cmentarza zostało wpisanych do rejestru zabytków. A w 2015 roku cały Stary Cmentarz został uznany za pomnik historii.
Jak napisać wspomnienie w Miejscu Pamięci na Odeszli.pl? (czytaj tutaj)
Fot. Tomasz Stańczak / Agencja Wyborcza.pl Cmentarz ewangelicko-augsburski (Stary Cmentarz)
- adres: Ogrodowa 43, 91-071 Łódź
- telefon: 42 632 63 24, 513 100 654
- adres e-mail: kancelariacmentarza@lodz.luteranie.pl, cmentarz@lodz.luteranie.pl
- strona www: /www.lodz.luteranie.pl/
- godziny otwarcia: kancelaria 8:00-16:00 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek), 10_0014:00 (wtorek), cmentarz 8:00-20:00 (poniedziałek-niedziela)
Cmentarz ewangelicko-augsburski parafii św. Mateusza
- adres: Sopocka 18, 93-490 Łódź
- telefon: 42 632 63 24, 513 100 654
- adres e-mail: kancelariacmentarza@lodz.luteranie.pl, cmentarz@lodz.luteranie.pl
- strona www: /www.lodz.luteranie.pl/
- godziny otwarcia: kancelaria 8:00-16:00 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek), 10_0014:00 (wtorek), cmentarz 8:00-20:00 (poniedziałek-niedziela)
Cmentarz komunalny Doły
- adres: Aleja Grzegorza Palki 9, 91-725 Łódź
- telefon: 42 678 60 27
- adres e-mail: -
- strona www: /www.uml.lodz.pl/
- godziny otwarcia: kancelaria 8:00-16:00 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek), 8:00-17:00 (wtorek, 01.04-30.09), 8:00-16:00 (wtorek, 01.10-31.03), cmentarz 7:00-20:00 (01.04-30.09), 8:00-17:00 (01.10-31.03)
Cmentarz komunalny Szczecińska
- adres: Hodowlana 28/30, 90-001 Łódź
- telefon: 42 655 82 67
- adres e-mail: ckszczecinska@zzm.lodz.pl
- strona www: /www.uml.lodz.pl/
- godziny otwarcia: kancelaria 8:00-16:00 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek), 8:00-17:00 (wtorek, 01.04-30.09), 8:00-16:00 (wtorek, 01.10-31.03), cmentarz 7:00-20:00 (01.04-30.09), 8:00-17:00 (01.10-31.03)
Cmentarz komunalny Zarzew
- adres: Przybyszewskiego 325, 90-001 Łódź
- telefon: 42 649 17 62
- adres e-mail: ckzarzew@zzm.lodz.pl
- strona www: /www.uml.lodz.pl/
- godziny otwarcia: kancelaria 8:00-16:00 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek), 8:00-17:00 (wtorek, 01.04-30.09), 8:00-16:00 (wtorek, 01.10-31.03), cmentarz 7:00-20:00 (01.04-30.09), 8:00-17:00 (01.10-31.03)
Cmentarz mariawicki
- adres: Wojska Polskiego 151, 91-720 Łódź
- telefon: 42 657 19 90
- adres e-mail: parafia@mariawita.lodz.pl
- strona www: /www.mariawita.lodz.pl/
- godziny otwarcia: kancelaria 10:00-14:00 (poniedziałek-piątek), cmentarz 7:00-20:00 (sezon letni), 8:00-16:00 (sezon zimowy)
Cmentarz prawosławny pw. św. Aleksandra Newskiego
- adres: Telefoniczna 10, 91-728 Łódź
- telefon: 42 633 41 69
- adres e-mail: parafiaprawoslawnalodz@wp.pl
- strona www: /www.lodz-orthodox.pl/
- godziny otwarcia: kancelaria 10:00-13:00 (poniedziałek, środa, piątek)
Cmentarz rzymskokatolicki przy parafii Najświętszego Serca Jezusowego
- adres: Retkińska 127, 94-004 Łódź
- telefon: 42 686 86 22
- adres e-mail: -
- strona www: /www.archidiecezja.lodz.pl/
- godziny otwarcia: 9:00-11:00, 15:30-17:30 (poniedziałek-piątek)
Cmentarz rzymskokatolicki przy parafii św. Antoniego (Łagiewniki)
- adres: Okólna 185, 91-520 Łódź
- telefon: 42 655 52 56, 42 659 02 02
- adres e-mail: lagiewniki@franciszkanie.pl
- strona www: /www.lagiewniki.franciszkanie.pl/
- godziny otwarcia: 10:00-12:00 i 16:00-18:00 (poniedziałek-sobota)
Cmentarz rzymskokatolicki przy parafii św. Józefa (Ruda Pabianicka)
- adres: Mierzejowa 1, 93-458 Łódź
- telefon: 42 684 78 45
- adres e-mail: lodz-ruda@archidiecezja.lodz.pl, parafiajozeflodz@onet.pl
- strona www: /www.parafiaruda.pl/
- godziny otwarcia: 9:00-10.30 i 16:00-17:30 (poniedziałek-piątek)
Fot. Marcin Stępień / Agencja Wyborcza.pl Cmentarz rzymskokatolicki pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy
- adres: Szczecińska 96/100, 91-222 Łódź
- telefon: 42 652 95 05
- adres e-mail: -
- strona www: -
- godziny otwarcia: 8:00-15:30 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek), 9:00-16:30 (piątek)
Cmentarz rzymskokatolicki pw. św. Anny
- adres: Lodowa 78, 93-232 Łódź
- telefon: 42 649 14 04
- adres e-mail: -
- strona www: /www.archidiecezja.lodz.pl/
- godziny otwarcia: 8:00-20:00 (poniedziałek-niedziela)
Cmentarz rzymskokatolicki pw. św. Antoniego
- adres: Solec 11, 90-001 Łódź
- telefon: 42 633 84 23
- adres e-mail: cm.antoniego@archidiecezja.lodz.pl
- strona www: /www.archidiecezja.lodz.pl/
- godziny otwarcia: 8:00-20:00 (poniedziałek-piątek), 8:00-17:00 (sobota, niedziela)
Cmentarz rzymskokatolicki pw. św. Franciszka Chojny
- adres: Rzgowska 156/158, 90-001 Łódź
- telefon: 42 233 67 77
- adres e-mail: -
- strona www: /www.franciszek.org.pl/
- godziny otwarcia: 9:00-10:30 i 16:00-17:00 (poniedziałek-piątek), 9:00-10:30 (sobota)
Cmentarz rzymskokatolicki pw. św. Józefa
- adres: Ogrodowa 39, 91-071 Łódź
- telefon: 42 632 60 85, 42 616 02 99
- adres e-mail: cm.jozefa@archidiecezja.lodz.pl
- strona www: /www.jozef.org.pl/
- godziny otwarcia: 16:00-17:00 (poniedziałek-piątek)
Cmentarz rzymskokatolicki pw. św. Rocha
- adres: Zgierska 141, 91-488 Łódź
- telefon: 42 657 39 38
- adres e-mail: cm.rocha@archidiecezja.lodz.pl
- strona www: /www.archidiecezja.lodz.pl/
- godziny otwarcia: 8:00-20:00 (poniedziałek-niedziela)
Cmentarz rzymskokatolicki pw. św. Wincentego
- adres: Smutna 7, 91-729 Łódź
- telefon: 42 678 62 04
- adres e-mail: sekretariat@zzm.lodz.pl, cm.wincentego@archidiecezja.lodz.pl
- strona www: /www.archidiecezja.lodz.pl/
- godziny otwarcia: 8:00-15:30 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek), 9:00-16.30 (wtorek)
Cmentarz rzymskokatolicki pw. Wszystkich Świętych
- adres: Zakładowa 4, 92-402 Łódź
- telefon: 42 670 66 56
- adres e-mail: -
- strona www: -
- godziny otwarcia: 8:00-17:00 (poniedziałek-niedziela)
Cmentarz rzymskokatolicki św. Maksymiliana Kolbe (Gadka Stara)
- adres: Czartoryskiego 62, 91-371 Łódź
- telefon: 42 227 95 15, 42 664 87 22, 500 374 482
- adres e-mail: -
- strona www: /www.archidiecezja.lodz.pl/
- godziny otwarcia: 10:00-12:00 (poniedziałek, czwartek)
Cmentarz rzymskokatolicki św. Wojciecha (Kurczaki)
- adres: Kurczaki 81, 93-331 Łódź
- telefon: 42 646 80 94
- adres e-mail: -
- strona www: /www.archidiecezja.lodz.pl/
- godziny otwarcia: 8:00-15:00 (poniedziałek-piątek)
Cmentarz wojskowy pw. św. Jerzego
- adres: Wojska Polskiego 149, 91-720 Łódź
- telefon: 513 067 869
- adres e-mail: -
- strona www: /www.parafiawojskowa.pl/
- godziny otwarcia: 15:30-16:30 (wtorek, czwartek)
Cmentarz Żydowski
- adres: Bracka 40, 91-717 Łódź
- telefon: 42 656 70 19, 793 647 505
- adres e-mail: biurogmina@kehilalodz.com
- strona www: /www.kehilalodz.com/
- godziny otwarcia: 9:00-17:00 (poniedziałek-piątek, niedziela; 1 kwietnia-1 listopada), 9:00-15:00 (poniedziałek-piątek, niedziela; 2 listopada-31 marca)