Chrystus, anioły oraz małe świątynie - wyjątkowe kompozycje rzeźbiarskie to główna ozdoba tego miejsca. Wasilkowska nekropolia to nie tylko cmentarz, ale przede wszystkim piękny pomnik mieszkańców miasta.
Cmentarz rzymskokatolicki w Wasilkowie zachwyca. Nekropolia położona w północnej części miasta rozpościera się na 4,5 ha. Można tu odwiedzać nie tylko groby zmarłych mieszkańców okolic, lecz także podziwiać piękne rzeźby.
Cmentarz w Wasilkowie powstał w drugiej połowie XIX wieku. Pochowano tam m.in. legionistów polskich, mieszkańców Wasilkowa rozstrzelanych w 1943 roku oraz inne ofiary II wojny światowej.
Jego najpiękniejsza historia zaczęła się w 1947 r., gdy proboszczem wasilkowskiej parafii został ks. Wacław Rabczyński. Wystarczyły 22 lata, by odcisnął swoje piętno na mieście. Wybudował kościół Matki Miłosierdzia, stworzył sanktuarium Święta Woda oraz wspominany cmentarz, który dziś uchodzi za jedną z najpiękniejszych nekropolii w Polsce.
Fot. Agnieszka Sadowska / Agencja Wyborcza.plKsiądz Rabczyński miał duszę artysty. Swoje pomysły przelewał na papier. Jego szkice można dziś oglądać w Wasilkowskiej Izbie Pamięci (w podziemiach kościoła Matki Miłosierdzia przy ul. Adama Mickiewicza 2), a ich realizacje w mieście i na cmentarzu. Wykonał piękne kompozycje rzeźbiarskie, które do dziś zdobią nekropolię. To w sumie siedem grup rzeźb nawiązujących tematyką do Pasji i Zmartwychwstania Jezusa – na twarzy Chrystusa ciągnącego krzyż można dostrzec ból, a Matka Boska z Synem na rękach wzrusza. Radość wnosi zmartwychwstały Jezus, który zdominował wielkiego betonowego węża. Gad w innym miejscu odpycha swoją agresją.
Fot. Grzegorz Dąbrowski / Agencja Wyborcza.plSpokój zaś wnoszą anioły – z trąbami anielskimi, dziećmi na rękach, spoglądające z wysokości. Na cmentarzu znajdują się także małe świątynie, piękne bramy, balustrady i betonowe mury, na których umieszczono cytaty z Pisma Świętego. Uroku pagórkowatemu terenowi dodają też stare drzewa, a pośród nich wieżyczki, tarasy i miniatury antycznych świątyń.
Fot. Grzegorz Dąbrowski / Agencja Wyborcza.plNa cmentarzu znajduje się około sześćdziesięciu zabytkowych nagrobków, najstarszy pochodzi z 1896 roku. Zaraz przy wejściu uwagę przyciąga pomnik głównego budowniczego tego miejsca.
W 2002 roku wasilkowska nekropolia została wpisany przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Białymstoku do rejestru zabytków. Powołane z inicjatywy lokalnej społeczności Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Wasilkowskiej im. ks. Wacława Rabczyńskiego co roku we Wszystkich Świętych przeprowadza kwesty, z których dochód przeznaczany jest na profesjonalną renowację zabytkowych rzeźb. Te, wraz z upływem lat, ulegały korozji i dewastacji. Teraz wracają do dawnej świetności.
Nie na cmentarzu, lecz w centrum miasta. Siedzi dumnie na... złotym motocyklu, obok ławeczki, na której można przysiąść. Ks. Rabczyński był bowiem wielkim fanem dwóch kółek. Na swojej jawce przemykał przez miasto, co chwilę zatrzymując się przy ławeczkach przed domami, by porozmawiać z mieszkańcami. Dziś znów wasilkowianie mogą posiedzieć z księdzem na ławce.
Małgorzata Bazyluk