Zofia Janina Gajewska ps. „Tunka”

Zofia Janina Gajewska ps. „Tunka”

Ur. 13.05.1927 Zm. 18.07.2022

Wspomnienie

Uczestniczka Powstania Warszawskiego i Sprawiedliwa wśród Narodów Świata. W 1940 roku zaczęła chodzić do szkoły, do I Miejskiej Szkoły Zawodowej Żeńskiej, do której dojeżdżała z podwarszawskiego Brwinowa. Do konspiracji wstąpiła w 1941 roku. Gdy wybuchło powstanie, była sanitariuszką w Batalionie „Ruczaj” i działała na Śródmieściu. W połowie września ewakuowała się ze stolicy z ludnością cywilną. Zofia Gajewska niemal przez całe swoje życie związana była z Brwinowem. Przez wiele lat przewodniczyła brwinowskiemu kołu Towarzystwa Opieki nad Zabytkami. Jest członkiem Towarzystwa Przyjaciół Brwinowa i wybitnym znawcą historii miasta. Jest współautorką książek „Cmentarz w Brwinowie” oraz albumu „Brwinów”, a zgromadzone przez nią archiwum brwinowskiego koła TOnZ służy wszystkim zainteresowanym historią miasta. Posiada prawo do noszenia odznaki 36 pp Legii Akademickiej. Jako przewodnicząca koła TOnZ ocaliła od zapomnienia niejeden pomnik i ślad brwinowskiej przeszłości. Była inicjatorką odnowienia kaplicy Marylskich na brwinowskim cmentarzu. Jest Honorowym Obywatelem Brwinowa od 2005 r. Otrzymała liczne odznaczenia: srebrny i złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Armii Krajowej, Warszawski Krzyż Powstańczy, dwukrotnie Odznakę Zasłużonego Działacza Kultury, Złotą Honorową Odznakę PTTK, Złotą Odznakę Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków, Złotą Odznakę za Opiekę nad Zabytkami, Odznakę Weterana Walk za Niepodległość, Odznakę Pamiątkową Akcji „Burza”, Rozetę za Zasługi dla ZHP. Decyzją Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego Zofia Gajewska została odznaczona za bohaterską postawę i niezwykłą odwagę wykazaną w ratowaniu życia Żydom podczas II wojny światowej oraz wybitne zasługi w obronie godności człowieczeństwa i praw ludzkich. Wraz z rodzicami i siostrą z narażeniem życia pomagała ukrywającym się po „aryjskiej stronie” osobom narodowości żydowskiej. Ta pomoc trwała do stycznia 1945 roku, gdy do Brwinowa wkroczyła Armia Czerwona.

Redakcja

Zdjęcie profilowe: Muzeum Powstania Warszawskiego