Jean-Luc Godard

Francuski reżyser – był jednym z twórców Nowej Fali i jednym z najważniejszych twórców filmowych na świecie. Jean-Luc Godard urodził się w Paryżu, ale dorastał w Szwajcarii. Do miasta rodzinnego powrócił dopiero na studia – na Sorbonie studiował etnologię. W tym czasie zainteresował się jednak teatrem i kinem. Z czasem to drugie pochłonęło go „bardziej niż reszta”, jak oznajmił po latach w jednym z wywiadów. Wkrótce zaprzyjaźnił się z Francois Truffautem, Erikiem Rohmerem i Jacquesem Rivette, tworząc grupę – jak pokazała historia – najbardziej wpływowych spośród powojennych filmowców francuskich. Wspólnie z Rohmerem i Rivette, w 1950 roku Godard założył „La Gazette du Cinema”, pismo, w którym publikował m.in. teksty krytyczne wobec głównego nurtu francuskiego kina. Pięć lat później chwycił za kamerę i wyreżyserował film krótkometrażowy „Kokietka”. Obraz jest dowodem na zainteresowanie Godarda eksperymentowaniem – m.in. filmowaniem „z ręki”, przeskakiwaniem z jednej sceny do drugiej i innymi nowinkami, które później stały się znakami rozpoznawczymi jego stylu. Od 1956 Godard regularnie pisał do szanowanego francuskiej gazety „Le Cahiers du Cinema”, gdzie stał się znany ze swoich polemik z filmowcami. W 1959 roku – formalnie uznawanym za narodziny francuskiego kina Nowej Fali – nakręcił „Do utraty tchu” z Jeanem-Paulem Belmondo i Jean Seberg w rolach głównych. Obraz - uważany za ten, w którym Godard w pełni zrealizował koncepcje Nowej Fali - miał premierę rok później i niemal natychmiast stał się sensacją. Głośny – z powodu podjętego tematu – stał się wyreżyserowany przez Godarda w 1963 roku „Żołnierzyk” – o tajnym agencie pracującym w Szwajcarii, uciekającym m.in. przed arabskimi wojownikami z Narodowego Frontu Wyzwolenia. Z tego powodu obraz został zakazany przez rząd francuski - w tym czasie Francja walczyła bowiem z nacjonalistycznym powstaniem w Algierii. Później stworzył takie obrazy, jak „Kobieta zamężna” (1964), „Szalony Piotruś” (1965), „Alphaville” (1965). W jego filmach dominuje temat alienacji: bohater Godarda jest prawie zawsze jakimś outsiderem lub wyobcowanym z „normalnego” (tj. kapitalistycznego) społeczeństwa. W 1971 roku Jean-Luc Godard brał udział w poważnym wypadku samochodowym i przez pewien czas zamiast pełnometrażowych filmów fabularnych, kręcił obrazy wideo, jak np. „Numer dwa” (1975). Do dłuższych form powrócił w 1980 roku obrazem „Ratuj, kto może (życie)”. W ciągu następnych kilku lat stworzył uznane dzieła, jak „Imię: Carmen” (1983) i „Zdrowaś Maryjo” (1985). Dwa lata później zaprezentował współczesną, miejską wersję dramatu Szekspira „Król Lear”. W 1989 roku wydał pierwszą część wieloletniego (zakończonego w 1998 roku) projektu wideo-eseju, „Histoira/e kina”. Z kinem nie rozstał się do końca: w 2014 roku Jean-Luc Godard zdobył nagrodę jury na festiwalu w Cannes za zrealizowany rok wcześniej w 3D film „Pożegnanie z językiem”. A cztery lata później premierę miał jego filmowy esej „Jean-Luc Godard: Imaginacje”. Reżyser zmarł w Rolle w Szwajcarii.

Zdjęcie profilowe: Gaetan Bally / AP