Edmund White
Wspomnienie
Był najbardziej cenionym gejowskim powieściopisarzem Ameryki. Zadebiutował w 1973 r. powieścią "Zapominanie Eleny", portretującą rytuały życia gejowskiego na fikcyjnej wersji Fire Island (to wyspa barierowa wzdłuż Long Island). „The New York Times" nazwał ją „zdumiewającym debiutem – przesadnie pedantycznym, a zarazem niepokojąco pięknym". Wyrafinowany styl jego debiutu wzbudził zachwyt Vladimira Nabokova. Kolejna książka, "Nocturnes for the King of Naples" (1978), miała formę listów młodego mężczyzny do zmarłego kochanka. White podróżował przez Amerykę, od Nowego Jorku po San Francisco, od Portland po Minneapolis, rozmawiając z gejami i lesbijkami o ich życiu, radościach i lękach, o strategiach przetrwania, różnych w zależności od stanu i miasta, w którym mieszkali. To świetna lektura dla każdego, kto fascynuje się nie tylko LGBT, ale też Ameryką — prawdziwy zapis życia w tym kraju w latach 70. XX wieku. Przełomem okazała się półautobiograficzna powieść "Zuch"" (1982) – opowieść o dorastaniu i odkrywaniu własnej tożsamości seksualnej w Ameryce lat 50. Wiele wątków White zaczerpnął z własnego życiorysu, ale, jak opowiadał w wywiadzie z Katarzyną Bielas, bohater książki "jest bardziej nieśmiały od niego". – Gdybym napisał prawdę, nikt nie uwierzyłby w postać. Sam uważałem siebie za wybryk natury – wyjaśniał. White kontynuował losy anonimowego narratora z "Zucha" w książkach "The Beautiful Room Is Empty" (1988) oraz "The Farewell Symphony" (1997), w których pokazał drogę bohatera przez rewolucję seksualną lat 60. aż po epidemię AIDS lat 80. Autor nie bał się szczerości również w tekstach non-fiction. W pamiętniku "My Lives" (2005) przedstawił siebie w różnych odsłonach – jako pacjenta, kochanka i klienta chłopców do towarzystwa. Edmund White od lat 80. był nosicielem wirusa HIV. Przeżył dwa poważne udary w 2012 r. oraz zawał serca w 2014 r. Pomimo problemów zdrowotnych wciąż tworzył. Opublikował ponad 30 książek – powieści, eseje, pamiętniki – i setki artykułów. Był również znakomitym biografem. Poświęcił lata na pisanie książek o Jeanie Genecie, Marcelu Prouście i Arthurze Rimbaudzie. Zmarł 3 czerwca 2025 roku w wieku 85 lat.
Powiązane artykuły
