Ewa Dałkowska
Wspomnienie
Wybitna polska aktorka teatralna, radiowa i filmowa, Ewa Dałkowska urodziła się 10 kwietnia 1947 r. we Wrocławiu. W 1970 r. ukończyła polonistykę na Uniwersytecie Wrocławskim, a w 1972 r. Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie (obecną Akademię Teatralną). Debiutowała w 1965 r. rolą w spektaklu "Szewcy" we wrocławskim Teatrze Kalambur. W latach 1972-74 występowała w Teatrze Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach, a w latach 1974-2008 w Teatrze Powszechnym w Warszawie. W stanie wojennym współtworzyła podziemny Teatr Domowy, który rozpoczął działalność 1 listopada 1982 r. w jej mieszkaniu. Od 2008 była związana z Nowym Teatrem w Warszawie, gdzie grała w przedstawieniach Krzysztofa Warlikowskiego, Gosi Wdowik, Markusa Öhrna i Jana Klaty. W swojej karierze współpracowała z Andrzejem Wajdą, Zygmuntem Hübnerem, Antonim Krauzem, Andrzejem Barańskim, Agnieszką Holland czy Krzysztofem Zanussim. Szerokiej publiczności znana jest przede wszystkim z kreacji filmowych. Wcieliła się m.in. w postacie Olesi Chrobotówny w "Nocach i dniach" w reż. Jerzego Antczaka, Rity Gorgonowej w "Sprawie Gorgonowej" w reż. Janusza Majewskiego, Krystyny Gazdy w "Aktorach prowincjonalnych" w reż. Agnieszki Holland, Ewy Michałowskiej w "Bez znieczulenia" w reż. Andrzeja Wajdy, Stefanii Wilczyńskiej w "Korczaku" w reż. Andrzeja Wajdy, Wandy w "Komedii małżeńskiej" w reż. Romana Załuskiego, Idalii Elzonowskiej w "Trędowatej" w reż. Wojciecha Raweckiego i Krzysztofa Langa, Ewy w "Body/Ciele" w reż. Małgorzaty Szumowskiej, czy Marii Kaczyńskiej w "Smoleńsku w reż. Antoniego Krauzego. W ostatnich latach na ekranie pojawiła się w roli matki Małgorzaty granej przez Maję Ostaszewską w komedii "Teściowie" w reż. Jakuba Michalczuka i "Teściowie 2" w reż. Kaliny Alabrudzińskiej. Na swoim koncie miała też role dubbingowe. Użyczyła głosu Petunii Dursley w filmowej adaptacji przygód Harry'ego Pottera i kuzynce Topsy w "Mary Poppins powraca". Za wybitne kreacje aktorskie zdobyła wiele prestiżowych nagród. W dowód uznania za zasługi dla przemian demokratycznych w Polsce i dla polskiej kultury została uhonorowana Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis". Od 2001 r. Ewa Dałkowska udzielała poparcia Prawu i Sprawiedliwości. Była m.in. członkiem Honorowego Komitetu Poparcia Lecha Kaczyńskiego w czasie wyborów prezydenckich w 2005 r. Została członkiem Warszawskiego Społecznego Komitetu Poparcia Jarosława Kaczyńskiego w przedterminowych wyborach prezydenckich w 2010 r. Weszła także w skład komitetu wspierającego kandydaturę Karola Nawrockiego na prezydenta RP w wyborach w 2025 r. "Ewa Dałkowska to ogromny talent, wszechstronność, ale też powściągliwość i empatia. Różniliśmy się politycznie, ale chciałbym, aby zawsze spory wyglądały tak, jak między nami. Z wielkim, wzajemnym szacunkiem. Ról nie będę przywoływać. Wszystkie najwyższej próby, a ilość tych zarówno filmowych, jak i teatralnych jak dla kilku postaci" - napisał po jej śmierci Bogdan Zdrojewski, były prezydent Wrocławia i minister kultury, dziś europoseł z ramienia Koalicji Obywatelskiej. Ewa Dałkowska zmarła 8 czerwca 2025 r. po ciężkiej chorobie. Miała 78 lat. "Wspaniała aktorka, Przyjaciółka. Od początku tworzyła zespół Nowego Teatru, współtworzyła jego sens. Będziemy pamiętać jej wielkie role: Ryfkę, Gonerylę, Elizabeth Costello, Henię Gelertner, Izoldę Regensberg. Jeszcze w kwietniu pracowała nad nową rolą" - pożegnał ją zespół Nowego Teatru.
Powiązane artykuły
