Natalia Lach-Lachowicz

Performerka, fotografka, malarka, graficzka, rzeźbiarka szerzej znana, jako Natalia LL. Była jedną z najwybitniejszych artystek konceptualnych nie tylko w Polsce, ale i w świecie. Natalia-Lach-Lachowicz pochodziła z Żywca. W 1957 roku zaczęła studia w Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu (od 2008 roku uczelnia jest Akademią Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta). Pracę dyplomową z projektowania szkła w pracowni prof. Stanisława Dawskiego obroniła w 1963 roku. Jeszcze w czasie studiów zainteresowała się fotografią, która szybko stała się jednym z jej głównych środków wypowiedzi: w 1962 roku na Ogólnopolskim Festiwalu Fotografii Studenckiej w Toruniu zdobyła I nagrodę, uczestniczyła też w ogólnopolskiej wystawie fotograficznej „Poska ’62”. Dwa lata później została członkinią Związku Polskich Artystów Fotografików. Pierwszą wystawę indywidualną miała w 1967 roku. Poza Polską wystawia też m.in. w Berlinie, Dreźnie, Monachium, Zagrzebiu, Budapeszcie, Sofii, Belgradzie, Tokio. Później zainteresowała się filmem eksperymentalnym i wideo, instalacją, rzeźbą oraz sztuką performance’u. Pierwsze udane i uznane w świecie sztuki realizacje wykonała na początku lat 70. Były to m.in. fotograficzne serie „Fotografia intymna”, „Słowo”, „Impresje”, „Sztuka konsumpcyjna” i „Sztuka postkonsumpcyjna”, a później - „Śnienie”, „Piramidy”, „Przestrzeń wizyjna”, „Sztuczna fotografia”, „Sztuka zwierzęca”. W 1977 roku została stypendystką nowojorskiej Fundacji Kościuszkowskiej. W czasie stanu wojennego (1981—1983) Natalia LL szczególnie intensywnie interesowała się myślami mistyków (m.in. św. Jana od Krzyża), co m.in. zaowocowało powstaniem serii rysunków, fotografii i malarstwa pt. „Góra doskonałości”. Później stworzyła takie cykle, jak „Trwoga paniczna”, „Trójkąt magiczny”, „Głowa mistyczna”, „Puszysta tragedia”. W ostatniej dekadzie XX wieku Natalia LL pokazała takie prace, jak „Formy platońskie”, „Sfera paniczna”, „Anatomia pokoju”, „przestrzeń aluzyjna” cykl seansów „Czarownica”, „Dusza drzewa”. Na początku wieku XXI Natalia LL zaprezentowała m.in. cykle „Ptaki wolności” i „Głowa podwójna”, instalację „Hortus Eroticus”. Od 2007 roku pracowała nad cyklem „Futrzasta włochatość” oraz „Miękkość dotyku” – kompozycjami wykorzystujące fragmenty „Sztuki zwierzęcej”. W latach 2004–2013 Natalia LL wykładała w Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu (od 2010 roku szkoła jest Uniwersytetem Artystycznym). W 2007 roku została odznaczona Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, a sześć lat później Nagrodą im. Katarzyny Kobro. W 2017 roku w Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu w Toruniu pokazała wystawę „Sum ergo sum” - chronologiczny przegląd swoich dzieł od początków w latach 60. XX wieku po prace najmłodsze.

Zdjęcie profilowe: Łukasz Giza/Agencja Wyborcza.pl