Vidiadhar S. Naipaul

Pochodzący z Trynidadu brytyjski pisarz - prozaik i eseista, laureat literackiej Nagrody Nobla za 2001 rok. Vidiadhar S. Naipaul urodził się w Chaguanas w Trynidadzie-Tobago, był najstarszym synem w rodzinie hinduskich emigrantów. Początkowo kształcił się w Queen's Royal College w Port-of-Spain na swojej rodzinnej wyspie, ale po zdobyciu stypendium rządowego, w latach 1950-53 studiował w Anglii na University of Oxford. Krótko pracował dla BBC, jako scenarzysta i redaktor programu „Caribbean Voices”. W 1957 roku zaczął publikować swoje książki. Jego pierwsze publikacje to komiczne portrety społeczeństwa Trynidadu. Za „Masażystę cudotwórcę” (1957) zdobył nagrodę John Llewellyn Rhys Prize (powieść stała się też podstawą scenariusza filmu wyreżyserowanego przez Ismaila Merchanta w 2001 roku). Za wydany dwa lata później zbiór opowiadań „Nasza ulica” zdobył nagrodę Somerset Maugham Award. Na historii życia w Trynidadzie swojego ojca oparł fabułę powieści „Dom dla pana Biswasa”(1961). Pierwsza powieść Vidiadhara S. Naipaula, której akcja rozgrywa się w Anglii - „Mr Stone and the Knights Companion” (1963) – zdobyła Nagrodę Hawthornden. W kilku następnych książkach poruszał wątki polityczne, pisał m.in. o społeczeństwach kolonialnych i postkolonialnych w czasie dekolonizacji. Za „Marionetki” (1967) zdobył nagrodę literacką WH Smitha, za „W wolnym kraju” (1971) - nagrodę Bookera. V.S. Naipaul był też autorem wielu dzieł literatury faktu, w tym trzech książek o Indiach: „An Area of Darkness” (1964), „India: A Wounded Civilization” (1977), „Indie: miliony zbuntowanych” (1990) oraz dwóch o społeczeństwach islamskich: „Among the Believers: An Islamic Journey” (1981) i „Poza wiarą. Islamskie peregrynacje do nawróconych narodów” (1998). O Karaibach pisał w „Podróży karaibskiej do pięciu społeczeństw kolonialnych” (1962) oraz „Utracie Eldorado” (1969). Opublikował też kilka zbiorów esejów, m.in. „The Overcrowded Barracoon and Other Articles” (1972) i „The Return of Eva Peron: (1980). Jego ostatnią książką była „Maska Afryki: odsłony afrykańskiej religijności” (2010). W 1993 r. brytyjska Rada Sztuki odznaczyła VS Naipaula Brytyjską Nagrodą Literacką im. Davida Cohena, miał doktoraty honoris causa Uniwersytetu Cambridge i Uniwersytetu Columbia w Nowym Jorku, a w 2001 roku dostał literacką Nagrodę Nobla. W swoim noblowskim wykładzie, oznajmił m.in.: „Wszystko, co jest wartościowe we mnie, jest w moich książkach”. Vidiadhar S. Naipaul zmarł w swoim domu w Londynie. Został pochowany na cmentarzu Kensal Green w centralnej części stolicy Wielkiej Brytanii.

Zdjęcie profilowe: Bridgeman / East News