Borys Pasternak

Był jednym z czołowych rosyjskich pisarzy - dysydentów, sprzeciwiających się komunistycznemu reżimowi. W 1958 roku został laureatem Literackiej Nagrody Nobla za powieść "Doktor Żywago". Borys Leonidowicz Pasternak urodził się w Moskwie, był najstarszym dzieckiem malarza Leonida Pasternaka i pianistki Rozy Kaufman. Jego ojciec uczył w Moskiewskiej Szkole Malarstwa, Rzeźby i Architektury, która młodemu Borysowi służyła często za drugi dom. Tam zaczął zgłębiać tajniki rysunku i malarstwa, ale chociaż robił to sprawnie, iść w ślady ojca nie chciał - jego pierwszą miłością była botanika, a drugą okazała się muzyka. Tej drugiej właśnie poświęcił sześć lat na studiowanie zasad kompozycji. I chociaż rodzina zakładała, że Borys zostanie zawodowym muzykiem, ten w 1909 roku wykonał woltę i na dobre porzucił karierę muzyczną, rozpoczynając studia filozoficzne w Uniwersytecie Moskiewskim. Kiedy wydawało się, że rozpocznie karierę akademicką, a było to jeszcze przed wybuchem sowieckiej rewolucji październikowej, ale już po wydaniu tomików poetyckich "Bliźniak w chmurach" (1914) i "Ponad barierami" (1917) - zdecydował poświęcić się literaturze. Czas pierwszej wojny światowej przeżył pracując jako urzędnik w zakładach chemicznych na dalekim wschodzie. Nie mógł służyć w wojsku, bo po upadku z konia w dzieciństwie, jedną nogę miał krótszą od drugiej. Chociaż po rewolucji 1917 roku większość jego rodziny emigrowała na dobre do Niemiec, on sam postanowił pozostać w sowieckiej Rosji, mieszkając w przepełnionym mieszkaniu komunalnym w Moskwie. Pisał, ale też tłumaczył na rosyjski m.in. dzieła Bena Jonsona, Goethego i Szekspira. Miejsce w czołówce ówczesnych pisarzy rosyjskich zapewnił Pasternakowi wydany w 1922 roku tom "Życie - moja siostra". Uznanie zyskały mu zbiory "Tematy i wariacje" (1923), poematy: "Wzniosła choroba" (1924), "Rok dziewięćset piąty" (1927), "Lejtienant Szmidt" (1926–27) a także powieść pisana wierszem "Spiektorskij" (1931). Niestety, zdystansował się wobec oficjalnej polityki kulturalnej, broniąc prawa artysty do indywidualnej drogi twórczej i wewnętrznej niezależności. Z tego powodu w 1936 roku padł ofiarą nagonki ze strony twórców posłusznych polityce reżimu komunistycznego i popadł w niełaskę. Po II wojnie światowej Borys Pasternak napisał swoje najgłośniejsze dzieło - wielotomową powieść "Doktor Żywago" (1957), opowiadającą o losach tytułowego lekarza żyjącego w Rosji w pierwszych trzech dekadach XX wieku. Powieść dała mu w 1958 roku Literacką Nagrodę Nobla, której jednak - po następnej nagonce władz - musiał się zrzec (nagrodę odebrał dopiero syn w 1989 roku). Na początku 1960 roku u Borysa Pasternaka zdiagnozowano raka płuc, a jego stan szybko się pogarszał. Pisarz zmarł w swoim domu na osiedlu Pieredełkino pod Moskwą. Tam też został pochowany.

Zdjęcie profilowe: Wikipedia