Madeleine Albright

Madeleine Albright

Ur. 15.05.1937 Zm. 23.03.2022

Wspomnienie

Była pierwszą w historii kobietą, pełniącą funkcję sekretarza stanu (odpowiednika ministra spraw zagranicznych) w rządzie USA. Za jej kadencji Polska - razem z Czechami i Węgrami - została członkiem NATO. Madeleine Albright urodziła się w czeskiej Pradze, jako Marie Jana Korbel. Kiedy na początku 1939 roku naziści zajęli część Czechsłowacji, jej rodzina uciekła przed prześladowaniami do Anglii i tam przeżyła II wojnę światową. Marie Jana była wychowywana jako katoliczka, dopiero później dowiedziała się, że w 1941 roku jej rodzice przeszli na chrześcijaństwo z judaizmu, a troje jej dziadków zginęło w czasie wojny w nazistowskich obozach koncentracyjnych. Po wojnie rodzina Korbelów wróciła do Czechosłowacji, ale nie na długo. W 1948 roku, kiedy w Pradze do władzy doszli komuniści, Korbelowie uciekli ponownie - tym razem do Stanów Zjednoczonych. Osiedli w Denver w stanie Kolorado, gdzie Josef Korbel, dostał na tamtejszym uniwersytecie posadę profesora stosunków międzynarodowych. Marie Jana studiowała najpierw w Wellesley College w stanie Massachusetts (ukończone w 1957, dwa lata później poślubiła dziennikarza prasowego Josepha Albrighta), a później na Uniwersytecie Columbia, zdobywając dyplom z rusycystyki (1968) oraz tytuł magistra i doktora prawa publicznego (1976). Na tej drugiej uczelni była m.in. studentką Zbigniewa Brzezińskiego. Po raz pierwszy w działalność polityczną Madeleine Albright zaangażowała się jeszcze na studiach: w 1972 roku została asystentką senatora Demokratów Edmunda Muskiego. Cztery lata później została zatrudniona przez Zbigniewa Brzezińskiego (który był wtedy doradcą ds. bezpieczeństwa narodowego w administracji prezydenta Jimmy'ego Cartera) do pracy w Radzie Bezpieczeństwa Narodowego. 16 lat później prezydent Bill Clinton zatrudnił Madeleine Albright na stanowisku stałego przedstawiciela USA przy ONZ. A w grudniu 1996 roku powołał ją na funkcję sekretarza stanu. W ten sposób Albright została pierwszą kobietą pełniącą tę stanowisku. Nieco ponad dwa lata później - 12. marca 1999 r. - Polska, Czechy i Węgry weszły do NATO, co było jej wielką zasługą. Madeleine Albright była autorką kilku książek - bestsellerwów w rankingu New York Timesa, m.in. "Madam Secretary: A Memoir" (2003), "The Mighty and the Almighty: Reflections on America, God and World Affairs" (2006), "Read My Pins: Stories from a Diplomat's Jewel Box" (2009). W 2012 roku prezydent Barack Obama przyznał jej Prezydencki Medal Wolności. Madeleine Albright zmarła na raka.

Redakcja

Zdjęcie profilowe: Wojciech Olkuśnik / Agencja Wyborcza.pl