Joan Didion

Była legendą dziennikarstwa i jedną z najbardziej cenionych przez krytyków współczesnych pisarek. Jej książki zaliczane są do klasyki literatury. Joan Didion była przedstawicielką nurtu tzw. Nowego Dziennikarstwa, który narodził się w latach 60. XX wieku i podkreślał, że subiektywność spojrzenia to zaleta tekstu, a nie wada. Napisała kilkanaście książek - powieści, esejów i reportaży. Urodziła się w Sacramento, w Kalifornii. Pochodziła z rodziny pionierów, którzy podróżowali przez prerie i góry środkowych Stanów w poszukiwaniu tego, co antropolodzy określają „mitem granicy”, czyli wizji Ameryki jako miejsca nieograniczonych możliwości dla tych, którzy są wystarczająco ambitni i wytrzymali. W 1956 roku ukończyła Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley. Jeszcze w czasie studiów odbyła letni staż w redakcji „Mademoiselle” – nowojorskiego magazynu mody dla młodych, wykształconych Amerykanek. Później wgrała konkurs literacki ogłoszony przez magazyn „Vogue” i objęła w nim stanowisko dziennikarki. Pracowała w tym czasopiśmie przez siedem lat. Jak po latach wyznała, w „Vogue’u” nauczyła się, że pisanie polega na wykreślaniu. Didion była jedną z prekursorek tzw. „Nowego dziennikarstwa”, stylu dziennikarskiego, w którym zaczęto sięgać po literackie techniki mające nadać do tej pory „suchym” tekstom emocjonalnego waloru. Jej teksty wyróżnia m.in. zamiłowanie do skrótu, zaskakujących zwrotów akcji i niezwykłej wrażliwości na słowo. Pisała o amerykańskiej polityce, ale też o sprawach międzynarodowych. Jako krytyczka przyglądała się temu, jak media relacjonują ważne wydarzenia, wpływając na ich interpretację. W 1963 roku wydała swoją pierwszą powieść - „Rzekobieg” („Run River”, tłum. Mira Michałowska). Rok później – wraz z mężem Johnem Gregorym Dunne'em – powróciła do Kalifornii. Para wspólnie napisała scenariusze do pięciu filmów, z których największym sukcesem okazał się musical „Narodziny gwiazdy” (1976) z Barbrą Streisand w roli głównej. Największą sławę przyniósł Joan Didion autobiograficzny esej „Rok magicznego myślenia” („The Year of Magical Thinking”, tłum. Hanna Pasierska), za który otrzymała National Book Award i była nominowana do nagrody Pulitzera. Wydany w 2005 roku, po śmierci męża, esej to analiza żałoby, w której autorka wielokrotnie przeżywa ostatnie godziny jego życia. W 2019 roku ta książka znalazła się na 40. miejscu listy 100 najlepszych książek XXI wieku przygotowanej przez „Guardiana”. W 2012 roku Joan Didion została odznaczona przez Baracka Obamę orderem National Humanities Medal za wybitne zasługi na polu sztuki. Joan Didion zmarła w swoim domu na Manhattanie. Przyczyną śmierci była choroba Parkinsona.

Zdjęcie profilowe: AP