Konstanty Ildefons Gałczyński

Poeta, autor tak znanych utworów, jak m.in. „Teatrzyk Zielona Gęś”, „Zaczarowana dorożka”, „Pieśń o żołnierzach z Westerplatte”. Konstanty Ildefons Gałczyński urodził się w Warszawie. Pochodzący spod Torunia ojciec – również Konstanty – był technikiem kolejowym. W 1912 roku przyszły poeta poszedł w ślady rodziciela i zaczął naukę w prestiżowej wtedy Szkole Technicznej Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Dwa lata później – po wybuchu I wojny światowej – firma ojca ewakuowała Gałczyńskich do Moskwy. Tam Konstanty Ildefons chodził do Szkoły Komitetu Polskiego. Tam też zainteresował się literaturą, muzyką i teatrem, poznał twórczość rosyjskich poetów symbolistów i futurystów, uczył się gry na skrzypcach, występował w szkolnych przedstawieniach. W 1918 roku rodzina Gałczyńskich powróciła do Warszawy. K.I.G. w gimnazjum, do którego chodził, założył szkolne pisemko „Dyscypuł”, a aby stać go było na lekcje dodatkowe muzyki i angielskiego, zarabiał dając korepetycje z polskiego. Na początku 1923 roku zadebiutował na łamach prasy – dziennik „Rzeczpospolita” opublikował jego wiersz „Szturm”. W tym samym roku Konstanty zdał maturę i na Uniwersytecie Warszawskim zaczął studiować filologię angielską oraz filologię klasyczną. Swoje wiersze drukował m.in. w młodzieżowym miesięczniku „Twórczość Młodej Polski”, w piśmie Koła Literackiego Studentów UW „Smok”, w tygodniku satyrycznym „Cyrulik Warszawski”. W 1929 roku drukiem ukazała się jego powieść satyryczna „Porfirion Osiełek”, w tym samym roku K.I.G. miał swój pierwszy wieczór autorski - w Klubie Artystycznym w Alejach Jerozolimskich. W latach 30. rozpoczął współpracę z czasopiśmie satyrycznym „Szpilki”, pierwszym utworem, który pojawił się na stronach „Szpilek” były „Piosenki naczelnika wydziału grobownictwa”. Drukował też w „Prosto z Mostu", nakładem którego w 1937 roku ukazał się pierwszy duży tom Konstantego - „Utwory poetyckie”. Za ten zbiór dostał jedyną - jak się później okazało - nagrodę w swojej karierze. Podczas wojny obronnej 1939 roku dostał się do niewoli rosyjskiej i został osadzony w obozie w Kozielsku. Wtedy powstały takie utwory, jak Pieśń o żołnierzach z Westerplatte” i „Sen żołnierza”. Po wymianie jeńców między Rosją i Niemcami, resztę wojny spędził w niewoli na terenie III Rzeszy, pracując przymusowo. Do Polski powrócił w marcu 1946 roku, zamieszkał z rodziną w Krakowie. Na łamach „Przekroju” regularnie drukował scenki z satyrycznego „Teatrzyku Zielona Gęś”, publikował tam też „Listy z fiołkiem” oraz wiersze, m.in. „Powrót do Eurydykyki” i „Zaczarowaną dorożkę”. Poza „Przekrojem" drukował też na łamach „Expressu Wieczornego”, „Tygodnika Powszechnego” i „Szpilek”. Jednak w czerwcu 1950 roku, podczas zjazdu literatów, twórczość K.I.G. została skrytykowana za „bezideowość” oraz „nihilizm” i wkrótce objęta trwającym półtora roku, zakazem druku. Poeta zmarł w wyniku trzeciego zawału serca (pierwszy przeszedł w 1948, drugi – w 1952), został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Zdjęcie profilowe: NAC