Jean Gabin

Był prawdopodobnie największym aktorem w historii francuskiego kina. W ciągu sześciu dekad XX wieku zagrał w 95 filmach. Jean Gabin urodził się jako Jean Alexis Gabin Moncorgé w Paryżu, jednak dzieciństwo spędził nie w stolicy Francji, a niewielkiej wiosce Mériel w prowincji Val d’Oise kilkadziesiąt kilometrów na północ od Paryża. Jego rodzice byli artystami kabaretowymi i występowali w okolicznych kawiarniach i restauracjach. Nic dziwnego, że grę dla publiczności na estradzie miał „we krwi” – kiedy tylko skończył 18 lat porzucił szkołę i sam zaczął występować. Wkrótce zadebiutował w paryskiej Folies Bergères. Tam zasłynął zwłaszcza w parodiowaniu popularnego piosenkarza Maurice’a Chevaliera. Z czasem zaczął występować w kabarecie Moulin Rouge. Występy estradowe i rosnąca popularność Gabina nie uszły uwadze filmowców – w 1928 roku aktor po raz pierwszy pojawił się na dużym ekranie i od razu w dwóch filmach: w „Ohe! Les Valises” i „Les lions”. Dwa lata później pojawił się w filmie dźwiękowym – francusko-niemieckiej komedii „Każdemu jego szansę” René Pujola i Hansa Steinhoffa. Później grał w kilku filmach rocznie, w połowie lat 30. Był najpopularniejszym aktorem francuskim. Grał m.in. w filmach Juliena Duviviera, jak „Maria Chapdelaine” (1934), „Szatndar” (1935), a przede wszystkim „Pepe le Moko” (1937), który bił rekordy popularności nie tylko we Francji, ale na prawie całym świecie. Film - czołowy utwór francuskiej szkoły realizmu poetyckiego - okazał się najbardziej kasowym przedwojennym filmem francuskim. Wyjątkową pozycję Jeana Gabina ugruntowały występy w filmach Jeana Renoira: „Towarzysze broni” (1937), „Bestia ludzka” (1938), oraz Marcela Carné: „Ludzie za mgłą” (1938) i „Brzask” (1939). W czasie II wojny światowej, po kapitulacji Francji, wyjechał do USA, gdzie dołączając do Renoira i Duviviera. Zagrał tam w dwóch filmach, ale w kwietniu 1943 roku wstąpił na ochotnika do Armii Wolnej Francji generała De Gaulle’a, służąc w marynarce wojennej, walcząc w Afryce Północnej i wyzwalając Paryż. Na plan filmowy Gabin powrócił w 1946 roku, jednak takie filmy, jak „Martin Roumagnac (1946), „Miroir (1947), „Mury Malapagi (1948), w których nawiązywał do bohaterów granych przed wojną nie przysporzyły aktorowi chwały (chociaż ten ostatni dostał Oscara dla najlepszego filmu nieangielskojęzycznego). Punktem zwrotnym w karierze Jeana Gabina stał się film „Nie tykać łupu” (1954) Jacquesa Beckera, zgodnie uznawany za jeden z największych filmów kryminalnych francuskiego kina lat 50. Po tym sukcesie Gabin nie mógł już narzekać na brak ofert – w ciągu następnych 20 lat wystąpił w około 50 obrazach, m.in. jako komisarz Jules Maigret w „Pułapce” (1958), „Śmierci na klęczkach” (1959) i „Maigret, Lognon i gangsterach” (1963). Występował ramię w ramię z innymi gwiazdami kina francuskiego, jak m.in. Brigitte Bardot („Na wypadek nieszczęścia”, 1958), Louis de Funès („Człowiek z tatuażem”, 1968), Jean-Paul Belmondo („Małpa w zimie” 1962), Alain Delon („Skok na kasyno”, 1963; „Klan Sycylijczyków, 1969; „Dwaj ludzie z miasta”, 1973). Aktor zmarł na białaczkę w amerykańskim szpitalu w podparyskiej miejscowości Neuilly-sur-Seine. Jego ciało zostało skremowane, a prochy – z pełnymi honorami wojskowymi – rozsypane do morza z pokładu okrętu „Détroyat”.

Zdjęcie profilowe: Christophel / East News