Steven Weinberg

Steven Weinberg

Ur. 03.03.1933 Zm. 23.07.2021

Wspomnienie

Noblista, jeden z fizyków, którzy w latach 60. opracowali współczesny model budowy materii. Steven Weinberg dowiódł, że dwie z czterech podstawowych sił natury – elektromagnetyzm i słabe oddziaływanie jądrowe – są ze sobą powiązane. Z tej teorii wynikało, że zjawiska elektryczne i magnetyczne (które zostały z sobą połączone jeszcze w XIX w.) oraz radioaktywność atomów (badana m.in. przez Marię Skłodowską-Curie) to przejawy tego samego fundamentalnego oddziaływania, które zostało nazwane elektrosłabym. Prof. Weinberg dostał Nobla już w 1979 r. (z Sheldonem Glashowem i Abdusem Salamem, którzy niezależnie byli współautorami teorii). Urodził się w Nowym Jorku w rodzinie żydowskich emigrantów. Naukami ścisłymi zafascynował się, kiedy dostał zestaw małego chemika. Ukończył Uniwersytet Cornella, spędził rok na stażu w Europie – w Instytucie Fizyki Teoretycznej im. Nielsa Bohra w Kopenhadze, doktoryzował się na Uniwersytecie Princeton. Pracował krótko na Uniwersytecie Columbia i Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley, a potem przeniósł się do Harvardu i MIT, gdzie opracował teorię nagrodzoną Noblem. W 1982 r. przeniósł się na Uniwersytet Teksański w Austin, gdzie już został do końca życia, tworząc jeden z najsilniejszych ośrodków fizyki teoretycznej na świecie. Prof. Weinberg napisał wiele książek popularnonaukowych, w tym głośną także w Polsce „Pierwsze trzy minuty”, w której opisuje ewolucję Wszechświata, poczynając od jednej setnej sekundy do trzeciej minuty po Wielkim Wybuchu. W tym krótkim czasie powstały wszystkie cząstki elementarne, z których zbudowane są obecne galaktyki, gwiazdy, planety i my, ludzie.

Piotr Cieśliński

Zdjęcie profilowe: AP