Włodzimierz Borodziej

Wybitny historyk specjalizujący się w historii najnowszej, głównie XX-wiecznej historii Polski, Niemiec i Europy Środkowo-Wschodniej. Doskonale dwujęzyczny, bo do szkół chodził w Berlinie i Wiedniu, biegle znał też angielski. Na Uniwersytecie Warszawskim studiował germanistykę i historię. W 1984 r. w Instytucie Historycznym UW uzyskał stopień doktora, a w 2004 r. został profesorem nauk humanistycznych. Z uczelnią związany był od 1978 r. również zawodowo – przez wiele lat wykładał, a w latach 1999-2002 pełnił funkcję prorektora UW. W międzynarodowym środowisku historyków w Europie i USA prof. Borodzieja znano świetnie i ceniono. Był ojcem założycielem i w latach 2010-16 współdyrektorem Kolegium im. Imre Kertésza w Jenie – najważniejszego ośrodka badań współczesnych dziejów Europy Środkowo-Wschodniej. Od 2017 r. pełnił funkcję szefa rady naukowej Kolegium. Wykładał na uniwersytetach w Tybindze i Marburgu. Przewodniczył Komitetowi Naukowemu Domu Historii Europejskiej w Brukseli. Był przewodniczącym rady naukowej Centrum Badań Historycznych w Berlinie, jednostki PAN, a także członkiem Komitetu Nauk Historycznych PAN. Prof. Włodzimierz Borodziej napisał wiele znaczących książek i artykułów: „Terror i polityka. Policja niemiecka a polski ruch oporu w Generalnym Gubernatorstwie 1939-1944”, „Niemcy w Polsce 1945-1950. Wybór dokumentów” czy „Od Poczdamu do Szklarskiej Poręby. Polska w stosunkach międzynarodowych 1945-1947”. W Niemczech wydał „Der Warschauer Aufstand 1944” i „Geschichte Polens im 20. Jahrhundert”. Jego dziełem życia okazała się dwutomowa „Nasza wojna” (2014-18), wybitna historia pierwszej wojny światowej, napisana wspólnie z Maciejem Górnym, przewyższająca badawczym i intelektualnym rozmachem inne sławne syntezy. Redagował monumentalną serię Polskie Dokumenty Dyplomatyczne wydawaną przez Polski Instytut Spraw Międzynarodowych od 2005 r. Po objęciu władzy przez PiS chodził na demonstracje KOD z przekonania, ale też z poznawczego obowiązku – także na faszystowskie wiece przed Stadionem Narodowym. Ze stoickim spokojem rozprawiał się z mitomanią komisarzy polityki historycznej PiS. Za swoją działalność naukową w 2020 r. otrzymał międzynarodową nagrodę badawczą przyznawaną przez Fundację Maxa Webera przy Kolegium Historycznym w Monachium. Przedwczesna śmierć uniemożliwiła mu dokończenie ostatniego tomu serii opracowywanych w Jenie podręczników „Historia Europy Środkowo-Wschodniej w XX wieku”, którą uważał za swoje intelektualne dziedzictwo.

Zdjęcie profilowe: Maciek Jaźwiecki / Agencja Gazeta