Hanka Ordonówna

Aktorka, piosenkarka, tancerka, autorka wierszy i tekstów piosenek – stała się legendą jeszcze za życia. Ponadczasową sławę zyskały wylansowane przez nią przeboje, takie jak „Uliczka w Barcelonie”, „Na pierwszy znak, gdy serce drgnie” i „Miłość Ci wszystko wybaczy” z filmu „Szpieg w masce”. Maria Anna Pietruszyńska, bo tak brzmiało jej prawdziwe nazwisko, urodziła się w Warszawie w niezbyt zamożnej rodzinie mieszczańskiej – ojciec Władysław był kolejarzem, matka Helena zajmowała się domem. Kiedy Maria Anna skończyła 16 lat, rozpoczęła występy w teatrzyku kabaretowym „Sfinks”, przyjęła wtedy pseudonim „Hanka Ordonówna”. Popularność zyskała dzięki występom w kabarecie Qui Pro Quo – w latach 1920-31 – oraz występom za granicą: w Paryżu, Wiedniu, Berlinie. Ordonka – bo tak popularną Ordonównę pieszczotliwie nazywano – stała się prawdziwą gwiazdą, a wiersze pisali dla niej Julian Tuwim i Jan Lechoń. Była uwielbiana przez mężczyzn i zazdrośnie podpatrywana przez kobiety. W 1931 roku poślubiła hrabiego Michała Tyszkiewicza, ale występów na scenie nie zarzuciła – nadal grała w kabarecie, w rewii cyrkowej i w teatrze. Poza „Sfinksem” występowała też na deskach „Mirażu”, „Qui Pro Quo”. Bandy”, „Wielkiej Rewii”, „Cyrulika warszawskiego”. Nagrywała płyty. Jej popularność próbowało zdyskontować kino – na dużym ekranie debiutowała w 1923 roku rolą w filmie „Niewolnica miłości” reżyserskiego tria Jan Kucharski, Stanisław Szabego, Adam Zagórski. Ale nieprzemijającą sławę dało jej wykonanie piosenki „Miłość ci wszystko wybaczy” w filmie „Szpieg w masce” z 1933 roku. Z tego obrazu pochodzi też drugi przebój, „Na pierwszy znak”. Jej ostatni film – „Parada Warszawy” z 1937 roku – był składanką numerów rewiowych. Niestety, w tym samym roku Hanka Ordonówna zachorowała na gruźlicę. Po powrocie do zdrowia dała koncerty w USA, skąd powróciła tuż przed wybuchem II wojny światowej. Podczas wojny obronnej dawała koncerty rannym żołnierzom. Po zajęciu Warszawy przez nazistów, została aresztowana i osadzona w więzieniu na Pawiaku. Po zwolnieniu wyjechała do Wilna, gdzie m.in. grała w Teatrze Dramatycznym. Po aneksji Litwy przez ZSRR, kiedy odmówiła przyjęcia obywatelstwa rosyjskiego, została aresztowana i zesłana do sowchozu. Później, już w polskim ośrodku w Tocku, organizowała teatr i opiekowała się osieroconymi dziećmi wygnańców. Pod koniec wojny mieszkała w Palestynie, Indiach i Syrii. Po wojnie osiedliła się w Bejrucie, gdzie zmarła. W 1990 roku prochy Hanki Ordonówny zostały przewiezione do Polski i złożone w Alei Zasłużonych na stołecznych Powązkach.

Zdjęcie profilowe: NAC