Marian Filar

Marian Filar

Ur. 06.10.1942 Zm. 01.06.2020

Wspomnienie

Wybitny znawca prawa karnego, był prorektorem Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, dziekanem wydziału prawa i administracji toruńskiej uczelni oraz posłem na Sejm. Marian Filar urodził się w Krośnie, ukończył tamtejsze Liceum Ogólnokształcące, a następnie, w Krakowie, Pomaturalne Technikum Górnicze, pracując w kopalniach węgla kamiennego. - Praca pod ziemią dla człowieka z humanistycznym zacięciem, który miał głowę w chmurach, to była solidna nauka prawdziwego życia - wspominał po latach. - W kopalni życiowo okrzepłem. W 1967 r. ukończył studia na wydziale prawa i administracji UMK, z którym – jak się później okazało - związał całą swoją karierę zawodową, odbył też aplikację sądową. Doktorat uzyskał w roku 1972, habilitację w 1977, a tytuł profesora uczelnianego w 1988 r. Trzy lata później został profesorem zwyczajnym. Od 1985 do 1987 roku był prodziekanem, a w latach 1987-1990 dziekanem wydziału prawa i administracji, W kadencji 1990-1993 pełnił obowiązki prorektora UMK do spraw studenckich. Prof. Marian Filar specjalizował się w prawie karnym i polityce kryminalnej. Był autorem niezwykle cenionych komentarzy do kodeksu karnego. Napisał ponad 180 prac, m.in. z zakresu prawa medycznego i przestępstw na tle seksualnym, oraz wiele podręczników akademickich. Wielokrotnie przebywał na zagranicznych uczelniach - na stypendiach oraz jako wykładowca. Był współautorem wielu zmian w polskim prawie karnym. W latach 1997-2000 był wiceprzewodniczącym Trybunału Stanu. Od początku lat 90. Marian Filar angażował się w działalność polityczną jako członek władz krajowych Kongresu Liberalno-Demokratycznego oraz Unii Wolności. W latach 2007-2011 był posłem na Sejm RP. W 2006 roku kandydował – jednak bez powodzenia – w wyborach na prezydenta Torunia. Był prezesem Towarzystwa Miłośników Torunia. Prywatnie prof. Filar był człowiekiem bardzo dowcipnym, czemu dawał wyraz w cotygodniowych felietonach pisanych dla toruńskich stron „Gazety Wyborczej”. Prezentował w nich błyskotliwy rodzaj humoru, w którym nie było cienia agresji i złośliwości, jakichkolwiek osobistych ataków na kogokolwiek. Za to czytelnicy mogli wczytywać się w wyrafinowany ciąg skojarzeń i przecierać ze zdumienia oczy, widząc świetną diagnozę tego, co istotne na lokalnym, toruńskim podwórku, ale też w Polsce i na świecie. Miał godną pozazdroszczenia umiejętność odnajdowania się w sytuacji i natychmiastowego, błyskotliwego jej puentowania. To cecha, którą obdarzeni są nieliczni. 2012 roku w uznaniu zasług otrzymał najwyższe miejskie wyróżnienie - Medal Thorunium. Odchodząc na emeryturę, otrzymał tytuł Honorowego Profesora UMK, a Toruń uhonorował go „katarzynką” w Piernikowej Alei Gwiazd. Był też laureatem Medalu Komisji Edukacji Narodowej.

Grzegorz Giedrys

Zdjęcie profilowe: Sławomir Kamiński / Agencja Gazeta