June Newton

June Newton

Ur. 03.06.1923 Zm. 09.04.2021

Wspomnienie

Australijska aktorka i fotografka zyskała sławę dzięki portretowym zdjęciom gwiazd Hollywood, artystów i celebrytów. Przed jej obiektywem stawali m.in. Yves Saint Laurent, Gore Vidal, Nicole Kidman, Anjelica Huston, Robert Mapplethorpe czy Catherine Deneuve. Urodziła się w Melbourne w Australii jako June Brown. Jej rodzice rozwiedli się, kiedy była jeszcze dzieckiem. Zamieszkała z matką i młodszą siostrą Peggy na farmie pod Melbourne. Marzyła, żeby zostać aktorką, dlatego w dzień pracowała w biurze, a wieczorami grała w teatrze. Zmieniła wtedy też nazwisko na Brunell, żeby odróżnić się od innej June Brown, także australijskiej aktorki. To koleżanka, która pracowała, jako retuszerka w studiu fotograficznym Helmuta Newtona, namówiła ją na sesję zdjęciową u swojego szefa. Newton, berliński Żyd, trafił do Australii, uciekając z nazistowskich Niemiec przed niechybną śmiercią. Fotograf i modelka pobrali się w maju 1948 r. i wkrótce przeprowadzili - najpierw do Londynu, a później do Paryża. „Spędziliśmy w Londynie 11 miesięcy: dla Helmuta to było piekło, dla mnie - świetna zabawa. Zagrałam kilka ról w teatrze telewizji i w serialu radiowym w BBC” - wspominała po latach June. We Francji nie szło już jej tak dobrze, nie znała języka, a nawet gdyby ról uczyła się na pamięć, silny akcent przekreślał jej szanse na karierę aktorki. Los odmienił się jeszcze na krótko, kiedy Helmut dostał intratny kontrakt w Australii i państwo Newtonowie wrócili w rodzinne strony June. Ale w 1961 r. znów zamieszkali w Paryżu, tym razem na stałe. Przez kolejnych dziewięć lat June była żoną swojego męża, zawsze stojącą u jego boku i często pomagającą w jego pracy. Wciąż jednak anonimową. Aż do kampanii Gitanes w 1970 roku. Zlecenie na zdjęcia do kampanii reklamowej tej francuskiej marki papierosów dostał Helmut Newton, ale powalony grypą nie mógł wywiązać się z zadania. Zaproponował więc, żeby za niego poszła June. Pokazał jej, jak załadować film do aparatu i jak używać światłomierza. Uznali, że skoro sesja jest na placu Vendome w Paryżu, a klient w Londynie, to sprawę uda się utrzymać w tajemnicy i nawet gdyby za pierwszym razem się nie udało, sesję będzie można powtórzyć tydzień później. Nie było jednak takiej potrzeby. Portret palącego modela okazał się przepustką dla June do jej własnej kariery. To Helmut zasugerował, że powinna znaleźć pseudonim artystyczny. Podobno podczas wspólnego obiadu ze znajomymi jeden z gości podsunął June atlas otworzony na mapie Australii i poprosił, żeby z zamkniętymi oczami wbiła gdzieś pinezkę. Trafiła w sam środek kontynentu - miejscowość Alice Springs. „Tutaj jest twoje imię” - stwierdził znajomy i tak już zostało. Informacja, że to ona, a nie Helmut zrobiła zdjęcia dla Gitanes, rozeszła się pocztą pantoflową i June zaczęła dostawać własne zlecenia podpisywane już jako Alice Springs. Na początku lat 70. przygotowała kilka kampanii dla francuskiego stylisty fryzur Jeana Louisa Davida, a w 1974 r. zdjęcie jej autorstwa ukazało się na okładce francuskiego magazynu „Elle”. Przez kolejnych 40 lat z obu stron Atlantyku napływały też zlecenia na zdjęcia portretowe. Fotografowała znanych i lubianych, niekiedy komercyjnie, innym razem dla własnej przyjemności. W 1978 r. zadebiutowała w Amsterdamie solową wystawą portretów, po której przyszło wiele kolejnych, a w 1983 r. ukazał się we Francji jej pierwszy album fotograficzny „Portrait Photography”. Chętnie wychodziła z aparatem poza studio, czego wynikiem była seria zdjęć dokumentujących rodzący się ruch punków i hip-hopowców na ulicach Los Angeles w latach 80. 23 stycznia 2004 r. Helmut Newton rozbił się samochodem o ścianę hotelu Chateau Marmont w Los Angeles, w którym wtedy mieszkali. Stracił panowanie nad autem na skutek ataku serca. Lekarzom nie udało się go uratować. W szpitalu June zrobiła mu ostatnie zdjęcie. W tym samym roku uroczyście uruchomiono Fundację Helmuta Newtona, której siedziba znajduje się w „dawnym pruskim kasynie oficerskim” w Berlinie, niedaleko Dworca Zoo, stacji Bahnhof Zoo, z której kilkadziesiąt lat wcześniej młody Helmut uciekał z Niemiec. W 1995 roku June Newton wyreżyserowała film „Helmut by June”, w którym fotografka pokazała ich wspólne życie.

Joanna Wróżyńska

Zdjęcie profilowe: Backgrid / East News