Szymon Kobyliński

Szymon Kobyliński

Ur. 22.05.1927 Zm. 15.04.2002

Wspomnienie

Grafik, karykaturzysta, satyryk, historyk i scenograf. Był jednym z najlepszych polskich rysowników. Szymon Kobyliński urodził się w malarskiej rodzinie i kontynuował tradycję przodków - zadebiutował rysunkiem prasowym już w roku 1936, w wieku zaledwie dziewięciu lat. Studiował grafikę w stołecznej Akademii Sztuk Pięknych (ukończoną) i historię sztuki na UW (nieukończoną z powodu szykan ze strony działaczy komunistycznego Związku Młodzieży Polskiej). Jeszcze jako student współpracował z pismami satyrycznymi. Jak większość jego rówieśników, Szymon Kobyliński uczestniczył w socrealistycznej propagandzie, ale robił to w swoim stylu. W 1954 r. narysował na przykład serię rysunków przedstawiających kułaków w różnych epokach, od starożytnego Egiptu poprzez średniowiecze, renesans, barok i kubizm aż do kułaka socrealistycznego. Miał na swoim koncie ilustracje do ok. 300 książek i opinię artysty, który potrafił zilustrować dosłownie wszystko - od poezji, przez poradnik seksuologiczny, angielskojęzyczny słownik idiomów, antologię humoru półsłówek, popularnonaukową książkę o genetyce albo podręcznik dla informatyków. Dzięki temu zapisał na swoim koncie tak różnorodne tytuły, jak m.in. „Chrobry: opowiadanie historyczne z XI wieku” (1959) Walerego Przyborowskiego, „Moje bardzo dziwne przygody” (1960) Janusza Osęki, „Mądrości żydowskie” (1963) Aleksandra Drożdżyńskiego, „Bajki robotów” (1964) Stanisława Lema, „Od liczb zespolonych do tensorów, spinorów, algebr Liego i kwadryk” (1978) Jacka Komorowskiego, seria „Pan Samochodzik i…” (1982–1987) Zbigniewa Nienackiego, „Kultura polskiego baroku (1986) Janusza Tazbira, „Erotyki” (1990) Jana Andrzeja Morsztyna, „Jak kochać, jak być kochanym” (1993) Michaliny Wisłockiej, „100 lat koloru. Zakłady Przemysłu Barwników Boruta S.A” (1994) Tadeusza Przyguckiego. Szymon Kobyliński, jako jeden z pierwszych w Polsce, rysował komiksy. W 1957 roku stworzył historię obrazkową pt. „Stary zegar”, w latach 1970-71 narysował trzy zeszyty o przygodach czterech pancernych i psa Szarika. Jego prace ukazywały się też w „Relaksie” - magazynie poświęconym właśnie komiksowi. Jedną z największych pasji Szymona Kobylińskiego była historia Polski i jej plastyczne otoczenie - mundury, stroje, uzbrojenie, dekoracja wnętrz. Realizował tę pasję zarówno, jako scenograf - projektował kostiumy i dekoracje do wielu telewizyjnych spektakli i filmów historycznych, m.in. do serialu „Janosik” - jak i ilustrator podręczników historii. Przez cały okres PRL Szymon Kobyliński był człowiekiem-instytucją. Co tydzień jego satyryczny rysunek komentował aktualne wydarzenia polityczne w rogu pierwszej strony tygodnika „Polityka”. Współpracował z telewizją polską od jej początków. Poza ilustrowaniem cudzych tekstów napisał też kilkanaście własnych książek, m.in. „Odpukajmy! Rzecz o ostrzegawczych przesądach polskich” (1990), „Przez pustynię i puszczę: O ilustrowaniu klasyka” (1990), „Szymon Kobyliński uczy rysować” (1992), „Bajki serio z menażerią” (1995). Miał ponad 100 wystaw indywidualnych w kraju i za granicą (m.in. w Wiedniu, Londynie, Lipsku, Paryżu i Sztokholmie). Otrzymał też szereg odznaczeń, z których najbardziej sobie cenił przyznany mu przez dzieci Order Uśmiechu.

Redakcja

Zdjęcie profilowe: Wojciech Druszcz / Agencja Gazeta