Jerzy Dynia

Jerzy Dynia

Ur. 1935 Zm. 04.11.2020

Wspomnienie

Nie ma żadnej przesady w stwierdzeniu, że Jerzy Dynia był Oskarem Kolbergiem folkloru Podkarpacia. Tylko o niebo lepiej wyposażonym – w mikrofon i kamerę. Wielkie dzieło jego życia – dokumentowanie zanikającej kultury ludowej regionu – to nieoceniony wkład w historię kultury polskiej. Choć to brzmi pompatycznie i Jerzy pewnie by się z tego śmiał, to jednak prawda. Miał przy tym naturalny dar swobodnego występowania przed kamerą i mówienia do mikrofonu. Przykuwał uwagę i potrafił zainteresować nawet tak mało zajmującym dla wielu tematem, jakim jest muzyka i obyczaje ludowe. Urodził się w Stanisławowie (obecnie to miasto Iwano-Frankowsk na terenie Ukrainy). Był absolwentem Akademii Muzycznej w Krakowie, muzykiem, dziennikarzem radiowym i telewizyjnym. Nagrywaniem kapel ludowych i zespołów folklorystycznych w regionie rzeszowskim zaczął się zajmować w 1967 r., kiedy rozpoczął pracę w rzeszowskiej Rozgłośni Polskiego Radia. Jego autorskie programy prezentowały i popularyzowały artystów – muzyków ludowych, kapele, zespoły śpiewacze i obrzędowe. Od 1983 r. współpracował przy realizacji ogólnopolskiego programu telewizyjnego „Mapa folkloru”. Był współzałożycielem Zespołu Pieśni i Tańca "Rzechy" z Rzeszowa, kierownikiem muzycznym, autorem opracowań i aranżacji dla zespołów "Bandoska" z Rzeszowa, "Ostrowiacy" z Ostrowa koło Radymna i "Lasowiacy". W drugiej połowie lat 80. był dyrektorem naczelnym Państwowej Filharmonii im. A. Malawskiego w Rzeszowie. Od 1989 r. związał się z ośrodkiem TVP Rzeszów, w którym realizował autorskie programy folklorystyczne (stworzył ich ponad 500), cykliczne audycje „Spotkania z folklorem”, w których przedstawiał ludowe kapele, śpiewaków, solistów skrzypków i cymbalistów, zespoły śpiewacze oraz grupy obrzędowe i dokumentował większość przeglądów folklorystycznych, konkursów sztuki ludowej. W tych audycjach utrwalił najstarsze formy tańców ludowych, tradycyjne wiejskie stroje czy przedstawicieli ginących zawodów: kowali, bednarzy, rymarzy, kołodziejów. W 2001 r. rozpoczął prace nad wydaniem niepublikowanych dotychczas nut i tekstów przyśpiewek z końca XX wieku związanych z tańcami ludowymi Rzeszowszczyzny. Od 2002 r. realizował kolejny cykl programów „Mapa folkloru Podkarpacia”. Wszystkie programy Jerzego Dyni zostały szczegółowo udokumentowane i przekazane do Archiwum Oddziału Telewizji Polskiej w Rzeszowie i jest to bez wątpienia unikatowy materiał o kulturze ludowej Podkarpacia. Za swoją działalność na rzecz folkloru otrzymał Nagrodę im. Oskara Kolberga i dwukrotnie Nagrodę im. Franciszka Kotuli. Choć Jerzy Dynia był nestorem dziennikarstwa w Rzeszowie, wciąż był młody duchem, zachował świeżość spojrzenia na kondycję podkarpackiej kultury. Poza muzyką ludową najbardziej kochał jazz. Oba te gatunki coś łączy – są oparte na improwizacji. Jeszcze całkiem niedawno grał w grupie Old Rzech Jazz Band na saksofonie sopranowym. Ci, którzy znali go bliżej, zapamiętają, że był ciepłym, wyjątkowo życzliwym i otwartym człowiekiem o wielkiej kulturze osobistej. Jerzy Dynia odszedł do niebiańskich kapel 4 listopada 2020 r. Miał 85 lat. Jego znajomi nie mogli w to uwierzyć, bo przecież jeszcze tego samego dnia telefonował ze szpitala, przesyłał wiadomości. Jak zawsze – żartobliwe albo krytyczne wobec polskiej rzeczywistości.

Magdalena Mach