Ellis Marsalis

Ellis Marsalis

Ur. 14.11.1934 Zm. 01.04.2020

Wspomnienie

Znakomity pedagog i pianista jazzowy rodem z Nowego Orleanu. Nestor wielkiego rodu jazzmanów z Branfordem i Wyntonem Marsalisami na czele. Zmarł z powodu komplikacji wywołanych koronawirusem SARS-CoV-2. Ellis Marsalis Jr. urodził się w Nowym Orleanie, ale w rodzinie bez muzycznych tradycji. Jego ojciec - Ellis L. Marsalis Sr. – był cenionym orędownikiem walki o prawa obywatelskie. Prowadził motel, w którym zatrzymywali się tak dostojni goście, jak Martin Luther King Jr. i Ray Charles. Ellis Junior zaczynał kształcenie muzyczne od gry na saksofonie, po pewnym czasie jednak „przesiadł się” na fortepian. W szkole średniej uczył się grać głównie europejskich klasyków, jak Liszt i Chopin. - Za jazz można było wylecieć – opowiadał w jednym z wywiadów w 2000 roku. – Granie takiej muzyki na pianinie było przez dyrekcję traktowane na równi z dewastowaniem instrumentu. Studia pedagogiczno-muzyczne ukończył w nowoorleańskim prywatnym Dillard University. W trakcie swojej kariery współpracował z muzykami różnych pokoleń, od saksofonisty Cannonballa Adderley'ego, przez Ala Hirta i Boba Frencha, po klarnecistę i saksofonistę Courtneya Pine'a. Na scenie miał swój styl, był jednym z pierwszych jazzmanów, którzy na opanowaną przez swing nowoorleańską scenę wprowadzili bebop. Ci, którzy go widzieli na żywo, mówili, że - jak pisał New York Times - był „artystą wszechstronnym, o delikatnym sposobie gry i cudownej wyobraźni”. Nagrał kilkanaście płyt, napisał ścieżkę dźwiękową do animowanej krótkometrażówki „Król Midas i złoty dotyk” (1991, reż. Craig Rogers), w której nagraniu uczestniczył światowej sławy wiolonczelista Yo-Yo Ma. W swoim rodzinnym mieście regularnie koncertował, zarówno w niewielkim klubie Snug Harbor Jazz Bistro, jak i w reprezentacyjnej sali nowoorleańskiego hotelu Hyatt Regency. Jednak przede wszystkim Ellis Marsalis Jr. był nauczycielem dla całej armii niezwykłych artystów, w tym dla swoich synów: saksofonisty Branforda, trębacza Wyntona, puzonisty Delfeayo i perkusisty Jasona. Uczył jazzu w Xavier University w Cincinnati, wykładał w Virginia Commonwealth University w Richmond. Później w Nowym Orleanie kształcił młodzież w Center for Creative Arts. Pracował też na Uniwersytecie Nowoorleańskim, gdzie współtworzył program nauczania jazzu. Był wychowawcą takich gwiazd tego gatunku, jak Terence Blanchard, Harry Connick Jr., Donald Harrison i Nicholas Payton. Pod koniec marca 2020 roku Ellis Marsalis Jr. został hospitalizowany z podejrzeniem zapalenia płuc. Okazało się jednak, że był zakażony koronawirusem. Właśnie komplikacje wywołane przez SARS-CoV-2 były bezpośrednią przyczyną śmierci nestora rodu Marsalisów. „Ellis Marsalis był legendą. Był prototypem tego, co mamy na myśli, mówiąc o nowoorleańskim jazzie” – wyznała na Twitterze burmistrzyni Nowego Orleanu LaToya Cantrell.

Łukasz Kamiński

Zdjęcie profilowe: Rex/East News