Jan Kułaj

Jan Kułaj

Ur. 11.01.1958 Zm. 10.09.2020

Wspomnienie

Jan Kułaj był jednym z przywódców protestów rzeszowskich w 1981 roku i pierwszym przewodniczącym Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych „Solidarność”. Urodzony w Jarosławiu Kułaj prowadził gospodarstwo rolne w nieodległym Cieszacinie Wielkim. Na początku 1981 roku został jednym z liderów protestów rzeszowskich – wspólnej z robotnikami z Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego okupacji Domu Kolejarza w Rzeszowie. Protestujący domagali się m.in. legalizacji „Solidarności” Wiejskiej, przywrócenia samorządności wiejskiej, rozwiązania spraw związanych z umowami kontraktacyjnymi. Protest zakończył się sukcesem: 20 lutego 1981 roku reprezentujący strajkujących Jan Kułaj podpisał ze stroną rządową pakiet tzw. porozumień rzeszowsko- ustrzyckich (poza Rzeszowiem rolnicy strajkowali też w Ustrzykach Dolnych, stąd taka nazwa porozumień). Dokument był wtedy określany, jako konstytucja polskiej wsi i na tyle ważny, że właśnie do zapisów zawartych w tych porozumieniach odwoływali się uczestnicy obrad Okrągłego Stołu w 1989 roku. Na fali sukcesu rzeszowskiego Jan Kułaj został wybrany na pierwszego przewodniczącego NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność”. Po wprowadzeniu 13. grudnia 1981 roku stanu wojennego Jan Kułaj został internowany. Do kwietnia 1982 roku przebywał izolowany w Konstancinie-Jeziornie. Po wyjściu wystąpił w telewizji państwowej i złożył samokrytykę, po czym wycofał się z działalności opozycyjnej. Z polityki jednak nie zrezygnował i w 1986 roku wszedł do Rady Konsultacyjnej przy przewodniczącym peerelowskiej Rady Państwa, którym był wtedy Wojciech Jaruzelski. Jan Kułaj był aktywny politycznie także po transformacji systemowej 1989 roku. Pod koniec lat 90. był członkiem Partii Ludowo-Demokratycznej. W 2008 został zarejestrowany, jako kandydat Partii Demokratycznej – demokraci.pl w wyborach uzupełniających do Senatu, zarządzonych w okręgu krośnieńskim w związku ze śmiercią dotychczasowego senatora Andrzeja Mazurkiewicza. Natomiast w 2014 roku kandydował do sejmiku podkarpackiego z list Platformy Obywatelskiej.

Urszula Ziemska

Zdjęcie profilowe: Stanisław Kamiński / Agencja Gazeta