Zajn al-Abidin ibn Ali

Zajn al-Abidin ibn Ali

Ur. 03.09.1936 Zm. 19.09.2019

Wspomnienie

Prezydent Tunezji w latach 1987-2011. Rządził krajem żelazną ręką, aż gniew ludu zmusił go do ucieczki. Ukończył francuską akademię wojskową i studia inżynierskie w USA. Karierę wojskową zakończył w stopniu generała. W latach 80. był ambasadorem Tunezji w Polsce. W 1986 r. został ministrem spraw wewnętrznych, w październiku 1987 r. - premierem. Już w następnym miesiącu dokonał bezkrwawego przewrotu, uzyskując orzeczenie lekarskie o niezdolności prezydenta do sprawowania urzędu. Przejął obowiązki głowy państwa. Po wyborach w 1989 r. rozpoczął pierwszą piecioletnią kadencję na stanowisku prezydenta. Od 1991 r. jego rządy były krytykowanie jako łamiące prawa człowieka. Wygrywał zdecydowanie kolejne wybory, aż do 2009 r., gdy prezydentem został po raz piąty. Zdobył wówczas po raz pierwszy mniej niż 90 proc. głosów, znawcy uznali to za kolejny dowód liberalnych reform, dzięki którym Tunezja zdobyła sobie w świecie opinię kraju umiarkowanego i otwartego - w 1994 r. ibn Ali zezwolił na istnienie politycznej opozycji, a w 1999 r. po raz pierwszy w historii kraju w wyborach prezydenckich startowało wielu kandydatów. Jednak to w Tunezji zaczęła się arabska Wiosna Ludów, seria rewolucji, które przetoczyły się przez Bliski Wschód i Afrykę Północną na przełomie 2010 i 2011 r. i zmusiły do odejścia kilku regionalnych dyktatorów. W grudniu 2010 r. Muhammad Buazizi, młody tunezyjski sprzedawca warzyw, podpalił się, protestując przeciwko biedzie i brakowi perspektyw. Protesty, które wybuchły po jego śmierci, błyskawicznie rozlały się po całym regionie, a tunezyjski prezydent Zajn al-Abidin ibn Ali został zmuszony do ustąpienia. 14 stycznia 2011 r. uciekł z kraju do Arabii Saudyjskiej. Po wyjeździe został zaocznie skazany za defraudację pieniędzy publicznych i tłumienie protestów z lat 2010-11. Ponad rok po jego ucieczce tunezyjskie ministerstwo finansów zorganizowało licytację przedmiotów należących do byłego prezydenta, który był właścicielem kilkuset firm, banków i koncernów telekomunikacyjnych, m.in. 39 luksusowych samochodów i dzieła sztuki. Pieniądze miały być przeznaczone na budowę nowych dróg i autobusy szkolne dla dzieci ze wsi. Zajn al-Abidin ibn Ali chorował na raka prostaty. Zmarł w Dżuddzie na zachodzie Arabii Saudyjskiej.

Redakcja

Zdjęcie profilowe: Wikimedia Commons