Stefan Sutkowski
Wspomnienie
Twórca Festiwalu Mozartowskiego i założyciel Warszawskiej Opery Kameralnej był uwielbiany przez śpiewaków, którzy uważali za zaszczyt propozycję znalezienia się w zespole. Stefan Sutkowski, z wykształcenia oboista i muzykolog, zasłynął jako pionier muzyki dawnej w Polsce. Gdy wszyscy wpatrzeni byli w awangardę i idee nowej muzyki, Stefan Sutkowski stworzył w 1957 r. zespół instrumentów dawnych Musicae Antiquae Collegium Varsoviense. Na jego podstawie założył w 1961 r. Warszawską Operę Kameralną, która rozpoczęła działalność premierą opery Giovanniego Battisty Pergolesiego „La serva padrona” w Teatrze Pomarańczarni w Łazienkach Królewskich. Za jego dyrekcji WOK przygotowała 120 premier, w tym wielu niegranych w Polsce oper dawnych, jak „Aptekarz” Josepha Haydna, „Pimpinone” Georga Philippa Telemanna, a także prawykonań oper współczesnych. Sutkowski wyciągnął z zapomnienia m.in. balet Karola Szymanowskiego „Mandragora” i doprowadził do polskiej premiery „Cesarza Atlantydy” Viktora Ullmanna, wybitnego żydowskiego kompozytora zamordowanego przez hitlerowców. Ewenementem na skalę światową był Festiwal Mozartowski zainicjowany przez Sutkowskiego w 1991 r. Przez wiele lat Warszawska Opera Kameralna była jedynym teatrem na świecie, który miał w repertuarze wszystkie dzieła sceniczne Mozarta. Do 2006 r. kompletu nie grał nawet Festiwal w Salzburgu. Prezentowano je co roku przez półtora miesiąca, od połowy czerwca do końca lipca, w inscenizacji Ryszarda Peryta i Andrzeja Sadowskiego. Z inicjatywy Stefana Sutkowskiego w WOK odbywały się też inne festiwale będące specjalnością tego teatru: Monteverdiego, Rossiniego, Haendla, Oper Staropolskich, Oper Barokowych, Polskich Oper Współczesnych, Muzyka Staropolska w Zabytkach Warszawy i Festiwal Oper Kameralnych XX i XXI wieku. WOK była przez długie lata teatrem bezdomnym, gościnnie działającym przy różnych instytucjach. Obecną siedzibę w XVIII-wiecznym budynku w al. „Solidarności” teatr zyskał dzięki staraniom Sutkowskiego dopiero w 1986 r. Działał także jako wydawca – w 1992 r założył fundację Pro Musica Camerata, która wydała nuty wielu odnalezionych utworów, a także ponad 50 płyt CD, głównie z muzyką polską. Często były to pierwsze rejestracje w historii. Z jego inicjatywy powstało też wielotomowe dzieło „Historia muzyki polskiej”. W 2002 r. został doktorem honoris causa macierzystej Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie. W 2001 r. został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski, a w 2007 r. - Złotym Medalem Zasłużony Kulturze „Gloria Artis". Otrzymał także medale zagraniczne: Krzyż Honorowy I Klasy w Dziedzinie Nauki i Sztuki Prezydenta Republiki Austrii (1991), Komandorię Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (1999), Krzyż Oficerski Zakonu Kawalerów Maltańskich.