Władysław Pożoga
Wspomnienie
Szef wywiadu i kontrwywiadu PRL-u, barwna i ważna postać w najnowszej historii Polski. Gen. Władysław Pożoga urodził się w 1923 r. na Kielecczyźnie. Przed wojną skończył siedem klas szkoły powszechnej. W czasie wojny związał się z komunistyczną partyzantką. W lipcu 1945 r. wstąpił do pracy w Wojewódzkim Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego w Rzeszowie. Brał udział w zwalczaniu antykomunistycznej partyzantki i walkach z Ukraińcami na pograniczu w 1947 r. W UB, a potem SB pracował od 1945 do 1989 r. Do centrali MSW Pożoga trafił w 1973 r. Został zastępcą dyrektora II departamentu (kontrwywiadu), a po kilku miesiącach jego dyrektorem. Brał udział w zwalczaniu "Solidarności", podobnie jak większość resortu należał do "twardogłowych", czyli zwolenników ostrej rozprawy z opozycją. W latach 80. kierował wewnętrznym śledztwem w sprawie operacji "Żelazo", ogromnej międzynarodowej afery z udziałem tajnych służb PRL-u, w której przez napady rabunkowe i kradzieże na Zachodzie m.in. finansowano działalność wywiadu. W drugiej połowie lat 80. razem z Jerzym Urbanem (rzecznikiem rządu) oraz Stanisławem Cioskiem (dyplomatą, bliskim współpracownikiem Jaruzelskiego) Pożoga przygotowywał memoriały dotyczące sytuacji wewnętrznej w Polsce. Doradzał m.in., aby osłabić opozycję, nawet godząc się na oddanie części władzy. Po Okrągłym Stole został ambasadorem w Bułgarii. W latach 90. wypowiadał się często na tematy związane z działalnością tajnych służb PRL-u, często jednak zmieniając wersje wydarzeń. Przez wielu historyków nie był więc uważany za wiarygodne źródło.