Stan Lee

Ojciec nowoczesnego komiksu i były szef Marvela, współtwórca „Spider-Mana”, „Avengersów”, „X-Menów”, „Hulka” i „Fantastycznej Czwórki”. Bez niego trudno wyobrazić sobie dzisiejszą popkulturę Stan Lee był jednym z najważniejszych twórców i scenarzystów amerykańskiego komiksu. Budował potęgę wydawnictwa Marvel Comics najpierw jako autor komiksów, potem jako menedżer i prezes. Urodzony jako Stanley Martin Lieber swoją przygodę z komiksami zaczynał jako nastolatek, w 1939 r. w Timely Comics. Wydawnictwo należało do Martina Goodmana zajmującego się publikowaniem głównie magazynów pulpowych. Młody Lee przez lata marzył, aby napisać „wielką amerykańską powieść”, czyli dzieło, które przedstawi amerykańską kulturę z danego okresu (jak „Ostatni Mohikanin” Coopera czy „Przygody Hucka” Twaina). Timely Comics i jego kolejna inkarnacja Atlas Comics nie były zbyt ambitnymi wydawnictwami. W tym czasie – późnych latach 50. – konkurencyjne wydawnictwo DC Comics (twórcy m.in. Batmana czy Supermana) zaczynało odnosić sukcesy nowymi historiami o superbohaterach. Lee nie był zadowolony ze swojej pracy i chciał ją porzucić. Wtedy Goodman poprosił go o stworzenie nowej grupy superbohaterów. W 1961 r. Stan Lee wraz z rysownikiem Jackiem Kirbym stworzyli „Fantastyczną Czwórkę”. Komiks rozpoczął działalność wydawnictwa Marvel Comics, które kierowało swoje albumy i zeszyty do starszych, nastoletnich czytelników (wcześniej komiksy czytały głównie dzieci). Bohaterowie stworzeni przez Stana Lee mieli codzienne problemy, nie byli idealizowani, często zmagali się z porażkami. Przypominali normalnych, złożonych psychologicznie ludzi, z którymi nastolatki mogły się identyfikować. Potem Stan Lee stworzył dla Marvela takie postacie, jak Hulk, Thor, Iron Man, Daredevil, Doctor Strange czy Spiderman. Przywrócił do życia Kapitana Amerykę, który wcześniej odgrywał głównie rolę propagandową. Przez wiele ostatnich lat Lee pełnił funkcję twarzy wydawnictwa Marvel, pojawiał się na konwentach komiksowych, prowadził swój kanał na YouTubie i fundację charytatywną. Często występował też w rolach epizodycznych w hollywoodzkich filmach o marvelowskich superbohaterach. W „X-Menach” mogliśmy go zobaczyć w roli sprzedawcy hot dogów, w „Spider-Manie” uratował małą dziewczynkę przed przygnieceniem gruzem, w „Avengersach” jako podstarzały obywatel Nowego Jorku rozmawiał z reporterką telewizji, w „Deadpoolu” był didżejem w klubie ze striptizem. A w „Venomie” wyprowadzał psa na spacer. Lee pojawił się też w innych produkcjach. Jedną z jego większych ról była ta w „Szczurach z supermarketu” z 1995 r., gdzie dawał głównemu bohaterowi rady miłosne. Pojawił się też w takich serialach, jak „Teoria wielkiego podrywu”, „Herosi” czy – w wersji animowanej – w „Simpsonach”.