Sam Shepard

Amerykański dramaturg i aktor napisał 44 sztuki, z których jedna została nagrodzona Pulitzerem, dostał też nominację do Oscara za rolę Chucka Yeagera w „Pierwszym kroku w kosmos" (1983) Phila Kaufmana. Samuel Shepard Rogers III był synem pilota bombowca, młodość spędził więc na wędrówce między bazami, do których przenoszono ojca. Chciał zostać weterynarzem, ale przyłączył się do wędrownej trupy teatralnej, by osiąść w Nowym Jorku. Tam zaczął pisać, najpierw na sceny off-off Broadwayu. Grał na perkusji w rockowej kapeli Holy Modal Rounders, a w 1974 r. został dramaturgiem rezydentem w Magic Theater w San Francisco. Nagrodę Pulitzera przyniosła Shepardowi sztuka „Buried Child” (1978), w której na farmę starego małżeństwa – sarkastycznego alkoholika i jego niewiernej żony – przyjeżdżają ich trzej synowie, w tym jeden z narzeczoną. Ta stopniowo odkrywa mroczną tajemnicę odwiedzanej rodziny. W filmowej wersji sztuki, z roku 2016, ojca zagrał Ed Harris. Stałe tematy Sheparda to rozpad tradycyjnej rodziny, krach amerykańskiego snu o wielkiej karierze, samotność w czasach zaniku uczuć. Inne jego sztuki też filmowano. W „Chorej miłości” (1985) Roberta Altmana dawni kochankowie (Kim Basinger i Shepard) spotykają się w motelu na pustyni. W „Simpatico” (1999) dwaj kumple (Nick Nolte i Jeff Bridges), którzy przed laty wspólnie popełnili przestępstwo, boją się, że ich dawny grzech wyjdzie na jaw za sprawą aktualnej żony jednego z nich i dawnej żony drugiego (Sharon Stone). W „True West” (2002) scenarzysta filmowy cierpi, gdy jego niesforny brat kryminalista (Bruce Willis) wchodzi z butami w życie producenta, od którego scenarzysta jest zależny. Jako aktor znalazł się o krok od gwiazdorstwa, ale nie dał się skusić. Był bohaterem „Homo Faber” (1991) Volkera Schlöndorffa, gdzie nieświadomie romansował z własną córką (Julie Delpy), zagrał Franka Jamesa w „Zabójstwie Jessego Jamesa przez tchórzliwego Roberta Forda” (2007) Andrew Dominika. Grał kochanka Julii Roberts w „Raporcie Pelikana” (1993) Alana J. Pakuli oraz męża Meryl Streep i ojca Roberts w „Sierpniu w hrabstwie Osage" (2013). Sam wyreżyserował dwa filmy: „Far North” (1998) z Jessicą Lange i „Silent Tongue” (1993) z Richardem Harrisem. Był scenarzystą „Zabriskie Point” (1970) Michelangelo Antonioniego i „Paryż, Teksas” (1984) Wima Wendersa. Po polsku ukazał się zbiór jego opowiadań „Wielki sen o niebie” (2004). Sam Shepard cierpiał na stwardnienie zanikowe boczne, zmarł na swym ranczu w Kentucky.