Ágnes Heller

Węgierska filozofka przez 25 lat wykładała teorię polityki w New School for Social Research w Nowym Jorku. Ágnes Heller urodziła się w żydowskiej rodzinie w Budapeszcie. Jej ojciec podczas II wojny pomagał innym uciec z okupowanej Europy, fabrykując fałszywe dokumenty. W 1944 r. został zesłany do obozu Auschwitz-Birkenau, gdzie zmarł. W 1947 r. Heller rozpoczęła studia uniwersyteckie w Budapeszcie. Została uczennicą György Lukácsa, węgierskiego filozofa marksistowskiego, a później jego asystentką. Po klęsce powstania węgierskiego w 1956 r. razem z profesorem została wyrzucona z uniwersytetu za działalność polityczną. Razem z Lukácsem współtworzyła filozoficzną Szkołę Budapesztu. Jego śmierć w 1971 r. naraziła członków grupy na prześladowania polityczne. Ágnes Heller wraz z mężem Ferencem Fehérem i innymi członkami Szkoły zdecydowali się na emigrację do Australii w 1977 r. Spędzili tam dziewięć lat, bo w 1986 r. filozofka dostała profesorski etat w nowojorskiej The New School in New York City. Na Węgry przyjechali ponownie dopiero w 1989 r. po upadku komunizmu. Ágnes Heller pisała o filozofii historii i moralności oraz teorii współczesności. Była wyróżniana licznymi nagrodami, m.in. Nagrodą Sonninga (2006) i Medalem Goethego (2010). Pozostawała aktywna zawodowo i zaangażowana politycznie do ostatnich dni. Wielokrotnie przemawiała w obronie liberalnej demokracji i głośno krytykowała premiera Węgier Viktora Orbána. W 2010 r. wraz z innymi znanymi węgierskimi kobietami dołączyła do kampanii na rzecz referendum w sprawie parytetów w węgierskim rządzie. Tuż przed wyborami do Parlamentu Europejskiego w 2019 r. została zaproszona przez prezydenta Francji Emmanuela Macrona, aby w ramach małej grupy myślicieli rozmawiać o przyszłości Europy. Zmarła niespodziewanie – utonęła podczas kąpieli w Balatonie.