Jerzy Tomaszewski ps. „Jur”

Autor prawie 2 tys. zdjęć dokumentujących powstanie warszawskie. Jerzy Tomaszewski jako nastolatek ukończył tajny kurs techniki fotografii. W 1941 r. Delegatura Rządu na Kraj skierowała go do niemieckiej firmy filmowo-fotograficznej Foto-Rys, pracującej na potrzeby propagandy III Rzeszy. Konspiranci działając w komórce kierowanej przez inż. Andrzeja Honowskiego, fotografowali ich zdjęcia, a mikrofilmy kurierzy wieźli do Londynu. W 1943 r. grupa została zdekonspirowana. Podczas powstania warszawskiego jako fotoreporter i sprawozdawca wojenny dokumentował walki na Powiślu, w Śródmieściu i na Woli. 8 września został ciężko ranny. Ostatnie zdjęcia wykonał, leżąc w bramie rodzinnego domu. Dostał się do niemieckiego obozu jenieckiego w Pruszkowie, skąd uciekł. Na początku 1945 r. wrócił do Warszawy. Jego fotografie ocalały dzięki konspiracyjnej laborantce Wacławie Zacharskiej, która wywołane negatywy ukryła w mieszkaniu w metalowych puszkach. W 1979 r. opublikował je w albumie „Epizody Powstania Warszawskiego”. W 2007 r. „Jur” został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Prowadził fundację Nie Zapomnieliśmy - Ośrodek Popularyzacji Historii II Wojny i Okupacji Polski (Niezapomnielismy-fundacja.pl).

Zdjęcie profilowe: Igor Smirnow / Gazeta Polska / Forum