Tom Wolfe

Tom Wolfe

Ur. 02.03.1930 Zm. 14.05.2018

Wspomnienie

Współtwórca nurtu New Journalism, autor m.in. „Próby kwasu w elektrycznej oranżadzie” i „S-kadry", odmienił oblicze dziennikarstwa. Książka Wolfe’a, której głównym bohaterem jest pisarz Ken Kesey, a tłem - hipisowska rewolucja, ukazała się w USA w 1968 r. Wraz ze „Z zimną krwią” Trumana Capote’a (1966), „Lękiem i odrazą w Las Vegas” Huntera S. Thompsona (1972) czy „The Armies of the Night” Normana Mailera (1968) stała się podstawą nurtu, który - za Wolfe’em - zaczęto nazwać New Journalism, Nowym Dziennikarstwem. Reporterzy tego nurtu odrzucali chłodną, uznawaną za obiektywną formę, która wcześniej dominowała w prasie, i zamiast tego opisywali zjawiska z punktu widzenia uczestnika. W swoich tekstach śmiało sięgali po środki literackie i po mowę potoczną. Reportaże publikowali na ogół nie w gazetach codziennych, ale w książkach lub magazynach. Zanim Wolfe stał się jednym z ojców Nowego Dziennikarstwa, dorastał w Richmond w Wirginii, gdzie był przykładnym uczniem i wyróżniającym się bejsbolistą. Na uniwersytecie grał w lidze studenckiej. W 1952 r. ostatecznie zrezygnował z prób zrobienia sportowej kariery i zaczął studia doktoranckie na Yale. Jeszcze przed ich ukończeniem zaczął pracować jako reporter dla lokalnej gazety w Springfield. Stamtąd w 1959 r. przeszedł do „Washington Post”, a w 1962 r. - do „New York Herald Tribune”. Rok później na łamach magazynu „Esquire” opublikował artykuł „There Goes (Varoom! Varoom!) That Kandy-Kolored Tangerine-Flake Streamline Baby”, w którym zrezygnował z tradycyjnego reporterskiego języka na rzecz skrajnie subiektywnej formy. Materiał odbił się głośnym echem, a Wolfe w 1965 r. wydał pierwszą książkę - zbiór tekstów z „Herald Tribune” i „Esquire” pod tym samym tytułem. Drugą obok „Próby kwasu…” słynną książką Wolfe’a jest „S-kadra”, reportaż o amerykańskich astronautach wydany w 1979 r. „New York Times” wyliczył, że między 1965 r. a 1981 r. pisarz opublikował dziewięć książek non-fiction. Jego twórczość obejmowała też eseje i powieści. Sukces odniosła już jego debiutancka powieść, wydane w 1987 r. satyryczne „Ognisko próżności”, które znalazło się w finale nagrody National Book Critics Circle. W 1990 r. przeniósł je na ekran reżyser Brian De Palma. Za drugą powieść, „Facet z zasadami”, Wolfe w 1998 r. otrzymał National Book Award, a za ostatnią (i czwartą z kolei), wydaną w 2012 r. „Back to Blood”, według „NYT” miał dostać zaliczkę w wysokości 7 mln dol. Tom Wolfe był laureatem wielu nagród. Poza National Book Award otrzymał m.in. National Humanities Medal, przyznawany ludziom „poszerzającym perspektywę na świat”, czy nagrodę literacką „Chicago Tribune”. Deklarował się jako konserwatysta - w 2004 r. poparł George’a W. Busha.

Emilia Dłużewska

Zdjęcie profilowe: Leemage / East News