Karol Parno Gierliński
Wspomnienie
Poeta, prozaik, tłumacz, działacz społeczny, był członkiem starszyzny cygańskiego rodu Sinti. Cierpliwie odpowiadał na pytania gadziów dotyczące romskich obyczajów i kultury. W 2007 r. napisał pierwszy w Polsce cygański elementarz, który ukazał się w dwóch wersjach: dla dzieci z grup Polska Roma i Bergitka Roma. Jego rodziców Niemcy zamordowali w czasie wojny - ojca, oficera WP, zastrzelili, matkę wywieźli do Auschwitz. Podczas transportu udało się jej podać synka robotnicy kolejowej, którą była Alfreda Markowska, "cygańska Sendlerowa". Parno mówił o niej, że urodziła go po raz drugi. Już jako absolwent technikum mechanicznego nadal wędrował w taborze i zarabiał jako kotlarz. Był pierwszym w Polsce cygańskim rzeźbiarzem (studiował rzeźbę w Poznaniu). Pracował jako instruktor zajęć plastycznych w wielu domach kultury, konserwował i odnawiał zabytki w wielkopolskich dworach i pałacach, budował dekoracje teatralne. Parno pisał po polsku. Wiersze i prozę publikował w prasie i antologiach poezji, choć pierwszy tomik wierszy Karola ("Xaratuno thuw" - "Odległy dym") ukazał się dopiero w 2001 r. Opisywał tradycyjne zawody cygańskie, opracowywał historię rodu Sinti w Polsce, uwieczniał na zdjęciach stare romskie groby, tłumaczył na język romani komiksy. W filmie "Papusza" zagrał Śero Roma (króla romskiego), a w jednym z odcinków "Na dobre i na złe" - bardzo ważnego Roma, pacjenta szpitala w Leśnej Górze.