Ruth Gruber
Wspomnienie
Dziennikarka, fotoreporterka i pisarka, która dokumentowała stalinowski reżim w ZSRR, życie w nazistowskich Niemczech i los żydowskich emigrantów. Przyjaźniła się z Eleanor Roosevelt, Davidem Ben-Gurionem i Goldą Meir. Przez ponad 70 lat pracowała jako korespondentka w Europie i na Bliskim Wschodzie, napisała 19 książek w dużej mierze opartych na własnych doświadczeniach. Pracowała dla "New York Herald Tribune", "New York Post" i "New York Timesa". "Miałam dwa środki do walki z niesprawiedliwością: maszynę do pisania i aparat fotograficzny. Gdy miałam 20 lat, poczułam, że muszę walczyć ze złem. Nigdy nie byłam obserwatorem - musiałam przeżyć historię, by ją opisać" - mówiła Ruth Gruber w 2001 r. Po lekturze jej tekstów prezydent USA Franklin D. Roosevelt w 1944 r. podjął decyzję o przyjęciu tysiąca żydowskich uchodźców z krajów okupowanych przez nazistów. Gruber, której dla bezpieczeństwa nadano status wojskowego, towarzyszyła im w transoceanicznej podróży z Europy do USA. To ona wywalczyła dla nich prawo do pozostania w Ameryce. Przeżycia opisała w książce, która została w 2001 r. sfilmowana z Natashą Richardson i Anne Bancroft w rolach głównych. Ruth Gruber rodziła się na Brooklinie w rodzinie żydowskich imigrantów z Rosji. Już jako 18-latka ukończyła Uniwersytet Nowojorski, studiowała germanistykę w USA, a następnie pojechała do Niemiec, gdzie na uniwersytecie w Kolonii w wieku zaledwie 20 lat doktoryzowała się z twórczości Virginii Woolf. Zaraz potem na zlecenie "New York Herald Tribune" Ruth Gruber pojechała na daleką północ ZSRR jako pierwsza zachodnia korespondentka. Zjechała po Syberii 10 tys. km. W czasie II wojny pracowała w biurze sekretarza zasobów wewnętrznych USA, ale po jej zakończeniu od razu wróciła do dziennikarstwa - pojechała do Palestyny. Relacjonowała dramat ocalonych z Holocaustu 4,5 tys. pasażerów statku „Exodus 1947" zatrzymanego przez brytyjskie okręty u wybrzeży Palestyny. Statek zmuszono do zawrócenia do portu w Marsylii, a potem do Hamburga, gdzie pasażerowie zostali siłą zmuszeni do opuszczenia statku. W 1984 r. opisała dramat żydowskiej diaspory w głodującej Etiopii i zorganizowaną przez Izrael operację ich ewakuacji pod kryptonimem "Mojżesz". "Zawsze, gdy widziałam Żydów w niebezpieczeństwie, pisałam o tym" - mówiła po latach.