Marek Kwiatkowski

Marek Kwiatkowski

Ur. 25.04.1930 Zm. 10.08.2016

Wspomnienie

Znawca sztuki, badacz architektury XVIII i XIX w., admirator króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Do historii przejdzie jako ten, który wskrzesił Łazienki Królewskie. Gdy prof. Marek Kwiatkowski oprowadzał po Pałacu na Wyspie, Pałacu Myślewickim czy Białym Domku, mówił o nich jak o własnym życiu. Jego okraszonych błyskotliwym dowcipem opowieści można było słuchać bez końca, choć niekiedy były tak pieprzne, że gorszyły niektóre starsze panie. Otwierał sekretne miejsca, pokazywał przedmioty, które dzięki niemu nabierały życia. Ukończył historię sztuki na UW. Przez dziesięć lat był asystentem prof. Stanisława Lorentza, dyrektora Muzeum Narodowego. To prof. Lorentz powierzył mu pieczę nad przejętym przez tę instytucję łazienkowskim Pałacem na Wyspie. W 1960 r. Marek Kwiatkowski został jego kuratorem, w 1970 r. - kustoszem. Łazienki Królewskie miały wtedy kilku gospodarzy. Komu innemu podlegał park, komu innemu budynki. Marek Kwiatkowski stopniowo przejmował nad nimi zarząd. W latach 90. scalił Łazienki i został ich dyrektorem, uniezależniając je od Muzeum Narodowego. Dwa razy omal nie stracił posady. W 1986 r. chciał go odwołać nowy dyrektor Narodowego, zaś w 1998 r. minister kultury Joanna Wnuk-Nazarowa postanowiła wysłać profesora na emeryturę. Odmówił, oświadczając: "Jeśli pani wyrzuci mnie drzwiami, to wejdę do Łazienek oknem, a jeśli wyrzuci mnie pani przez okno, to wejdę kominem". Przeszedł na emeryturę na własne życzenie w 2008 r. Budził skrajne emocje. Gdyby żył w XVIII w. lub na początku XIX w., należałby do największych ekscentryków tamtej epoki. Miał niewyparzony język, mówił to, co myślał. Zabraniał w Łazienkach biegania, siadania na trawie (argumentował: "To nie Central Park"), a nawet lepienia w zimie bałwanów ("Psują mi równą powierzchnię śniegu"). Nie ma jednak wątpliwości, że Łazienki Królewskie właśnie prof. Markowi Kwiatkowskiemu zawdzięczają swój obecny kształt. Był autorem fundamentalnych artykułów i książek poświęconych ich dziejom i mecenatowi króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Niemal do końca życia pisał i publikował rozprawy na temat architektury klasycyzmu. Jako jeden z pierwszych badaczy, jeszcze w czasach studenckich w latach 50., odkrywał pogardzaną wtedy architekturę drugiej połowy XIX w.

Jerzy S. Majewski, Tomasz Urzykowski

Zdjęcie profilowe: Bartosz Bobkowski / Agencja Gazeta