Abraham Segal

Abraham Segal

Ur. 30.05.1930 Zm. 26.04.2019

Wspomnienie

Holocaust przeżył dzięki mieszkańcom Markowej. Po wojnie on i jego rodzina popularyzowali wiedzę o Markowej, o rodzinie Ulmów i innych Polakach ratujących Żydów. Abraham Segal pochodził z Łańcuta. Jego całą rodzinę Niemcy wymordowali w 1943 roku. Abraham przeżył wojnę dzięki pomocy rodzin z Podkarpacia. Początkowo ukrywał się w Krzemienicy u Antoniego i Anny Skrobaczów, a potem w Markowej – u Jana i Heleny Cwynarów. Nosił przybrane nazwisko Roman Kaliszewski. Pewnego dnia zniknął. Odezwał się po sześciu latach. Przysłał list z Jerozolimy: „Szanowni Państwo Cwynarowie. Zapewne pamiętacie zniknięcie waszego pastucha w sierpniu 44 r. Zapewne domyślaliście się, że ten Romek Kaliszewski to Izraelita”. - Napisał, że jest w swojej ojczyźnie swobodnym obywatelem, Żydem – kilka lat temu cytowała z pamięci córka Cwynarów, Czesława. - I że zawsze będzie nas pamiętał, że zawdzięcza nam życie i że każde chrześcijańskie święta przypominają mu Polskę. Abraham Segal dotrzymał słowa. Nie zapomniał o mieszkańcach Markowej. Był żywym świadectwem ich bohaterstwa. Podkreślał: „Cwynarowie uratowali mnie jednego, ale dzięki nim żyje troje moich dzieci, 14 wnuków, dziewięciu prawnuków i żyć będą kolejne pokolenia”. Opowiadał o tym mieszkańcom Izraela, był częstym gościem w szkołach. Wspierali go w tym najbliżsi. Abraham Segal odwiedzał Markową. W 2004 r. był gościem podczas uroczystego odsłonięcia pomnika rodziny Ulmów w Markowej. W 2014 r. przyjechał z rodziną, by pokazać córce, zięciowi i pięciu wnukom miejsca, o których im opowiadał. Rok później jego synowa zorganizowała wycieczkę dla uczniów szkoły, w której była wicedyrektorem. Ponad 150 młodych Izraelczyków przyjechało zobaczyć miejsce związane z historią jej teścia. W 2016 roku Abraham Segal został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi RP za „zasługi w pielęgnowaniu pamięci i upowszechnianiu wiedzy o Polakach ratujących Żydów” oraz za „zaangażowanie w tworzenie Muzeum im. Rodziny Ulmów”.

Anna Gorczyca