Andrzej Wirth
Wspomnienie
Teatrolog i krytyk teatralny, tłumaczył utwory Brechta, Kafki, Dürrenmatta. Promował na świecie teatr Grotowskiego i Kantora, a także dzieła Witkacego, Gombrowicza, Różewicza i Mrożka. Był prekursorem teatrologii praktycznej, twórcą pojęcia teatru postdramatycznego. Andrzej Wirth urodził się we Włodawie. Studiował filozofię u Władysława Tatarkiewicza i Tadeusza Kotarbińskiego. Współpracował z Instytutem Badań Literackich w Warszawie, doktoryzował się z twórczości Bertolda Brechta. Recenzje i teksty o teatrze publikował w „Polityce” (gdzie kierował działem kultury), „Nowej Kulturze” i „Dialogu”. W latach 1955-58 przebywał w Berlinie na zaproszenie Berliner Ensemble (teatru założonego przez Brechta i kierowanego przez niego do śmierci w 1956 r.). Gdy w 1963 r. spotkał się w Berlinie Zachodnim z Witoldem Gombrowiczem, zrelacjonował służbom PRL przebieg rozmowy. Od 1966 r. stale przebywał za granicą. Najpierw wyjechał do Stanów Zjednoczonych – wykładał w Stanford University, a od 1970 r. w City University of New York. Pracował także w Harvardzie, Yale, Oxfordzie i na Wolnym Uniwersytecie w Berlinie. W 1982 r. w Giessen założył Institut für Angewandte Theaterwissenschaft (ATW, Instytut Teatrologii Stosowanej) na Uniwersytecie Justusa Liebiga. Tłumaczył na język polski sztuki Bertolta Brechta, Friedricha Dürrenmatta i Petera Weissa, a także prozę, m.in. Franza Kafki, i poezję Johannesa Bechera. Lobbował za tworzeniem przekładów na języki obce polskiej prozy, m.in. Brunona Schulza czy Tadeusza Borowskiego. Jako teatrolog promował w świecie działania Jerzego Grotowskiego i Tadeusza Kantora oraz sztuki Stanisława Ignacego Witkiewicza, Witolda Gombrowicza, Tadeusza Różewicza i Sławomira Mrożka. W 2008 r. otrzymał nagrodę Międzynarodowego Instytutu Teatralnego, a w 2010 r. złoty medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.