Ludwik Krzysztof Zamenhof-Zaleski

Wnuk twórcy języka esperanto Ludwika Zamenhofa, honorowy obywatel Białegostoku, zmarł w Paryżu, gdzie mieszkał od połowy XX wieku. Ludwika Krzysztofa pamiętają doskonale białostoczanie, którzy uczestniczyli w Światowym Kongresie Esperantystów w 2009 r. Odbywał się wówczas właśnie w Białymstoku. 85-latek był wtedy potocznie nazywany młodym Zamehofem. Ludwik Krzysztof Zaleski-Zamenhof urodził się w Warszawie, w rodzinie lekarzy Adama i Wandy Zamenhofów. Imię otrzymał po dziadku Ludwiku Łazarzu Zamenhofie, twórcy języka esperanto. W styczniu 1940 r. w Palmirach zamordowano Adama Zamenhofa, ordynatora Szpitala Starozakonnych. Ludwik trafił do getta warszawskiego wraz z matką oraz ciotkami. Kiedy latem 1942 r. rozpoczęła się likwidacja getta, Ludwikowi i jego matce udało się uciec z Umschlagplatzu. Po aryjskiej stronie ukrywali się pod przybranym nazwiskiem Zaleski, Ludwik zmienił wówczas imię na Krzysztof. Po wojnie wrócił do dawnego nazwiska, zachowując pseudonim wojenny. W 1949 r. Ludwik Krzysztof Zaleski-Zamenhof ukończył Politechnikę Warszawską. Był inżynierem budownictwa, specjalizował się w konstrukcjach betonowych. W 1959 r. wyjechał do Francji. Współtworzył m.in. krzyż lotaryński pomnika Charlesa de Gaulle’a w Colombey les Deux Églises i paryski stadion Parc des Princes. Przez wiele lat wykładał w Wyższej Szkole Architektury w Paryżu. Opublikował ponad sto prac naukowych w języku polskim, francuskim, angielskim i esperanto, którego nauczył się w 1934 r. Z jego inicjatywy ustanowiono Medal Tolerancji, który w 1999 r. wręczył Janowi Pawłowi II. Przez lata był reprezentantem rodziny Zamenhofów na kongresach esperantystów. W 2007 r. Ludwik Krzysztof Zaleski-Zamenhof otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Białegostoku. Przez całe życie podkreślał związek swojego dziadka z Białymstokiem i wpływ wielokulturowego oraz wielonarodowego charakteru miasta na powstanie języka esperanto. Był ambasadorem idei tego języka, a także Białegostoku na całym świecie.