Wiktor Osiatyński

Popularyzator nauki. Uczony. Publicysta. Działacz społeczny. Feminista. Latarnia wskazująca drogę rozbitkom dryfującym na morzu alkoholu. Współtwórca polskiej konstytucji. „Zrozumieć świat” – tak Wiktor Osiatyński zatytułował książkę opublikowaną w 1977 r. Po blisko 40 latach tak samo zatytułował audycję w Radiu TOK FM. Najwyraźniej było to jego życiowe motto. Wiktor Osiatyński studiował prawo i socjologię na Uniwersytecie Warszawskim i w PAN, miał habilitację z socjologii. Był profesorem Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego w Budapeszcie, wykładowcą m.in. uniwersytetów Columbia, Stanforda i Harvardu, członkiem Open Society Institute i dyrektorem Centrum Badań nad Konstytucjonalizmem w Europie Wschodniej w Chicago. Pracował w komisji konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego, był członkiem Komitetu Nauk Politycznych PAN. Aktywnie działał społecznie: w Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka był pomysłodawcą Programu Spraw Precedensowych, propagował też wiedzę o uzależnieniach, szczególnie o alkoholizmie, którym - jak nie ukrywał - sam był dotknięty. W 1992 r. wydał przełomową dla zrozumienia tej choroby książkę „Alkoholizm. Grzech czy choroba?”. W 2006 r. był jednym z inicjatorów powstania Partii Kobiet. Był orędownikiem sprawiedliwości opartej na zadośćuczynieniu ofierze przez sprawcę. I przeciwnikiem traktowania kary jako odwetu (pisał o tym w książce „O zbrodniach i karach” - 2003). Przemoc i nienawiść traktował jak choroby, które trzeba leczyć. Miłośnik sportu, opery i muzyki klasycznej, znawca i świetny interpretator poezji w 2004 r. został laureatem Nagrody im. Księdza Józefa Tischnera dla publicysty lub eseisty, a w 2011 r. zdobył Nagrodę im. Jerzego Zimowskiego przyznawaną przez Instytut Spraw Publicznych. W 2016 r. Konfederacja Lewiatan i Fundacja na rzecz Myślenia im. Barbary Skargi uhonorowały go Nagrodą za Odważne Myślenie, a rzecznik Nagrodą im. Pawła Włodkowica za działalność na rzecz praw człowieka. Był też kawalerem Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski.

Zdjęcie profilowe: Adam Kozak / Agencja Gazeta