Wstecz

Kim są Karaimi? Na Woli w Warszawie mają swój cmentarz. To jedna z najmniejszych nekropolii w Polsce

W asyście Kompanii Honorowej Wojska Polskiego w czerwcu 2023 roku żegnano tu prof. Szymona Pileckiego, nestora polskich Karaimów. Nekropolia tej społeczności na warszawskiej Woli to najmniejszy cmentarz w stolicy.

Warszawa, 21.10.1998. Cmentarz karaimski
ROBERT KOWALEWSKI

Powiązane artykuły

„Karaimi od ponad sześciuset lat osiedleni w Rzeczypospolitej i na Litwie to grupa etniczna pochodzenia tureckiego (turkijskiego), wyznająca religię mozaistyczną w jej pierwotnej postaci, posługująca się w życiu codziennym językiem karaimskim, który należy do kipczackiej gałęzi języków turkijskich" - można przeczytać na stronie Fundacji Karaimskie Dziedzictwo.

Najmniejsza społeczność etniczna w Polsce

Dziś w Polsce Karaimi liczą około 100 osób i są najmniejszą społecznością etniczną w naszym kraju.

Wspominaj bliskich na Odeszli.pl. Podpowiadamy krok po kroku, jak napisać wspomnienie o osobie zmarłej

Polscy Karaimi należą do tzw. grupy krymsko-polskiej. Na świecie istnieją jeszcze dwie grupy wyznawców religii opartej na Starym Testamencie - karaimi orientalni, pochodzenia semickiego mieszkający w Palestynie i krajach muzułmańskich, oraz karaimi słowiańscy, którzy żyją w Rosji.

Cmentarz karaimski znajduje się przy ul. Redutowej w Warszawie i jest jedyną nekropolią Karaimów w Polsce.

Historia sięga 1890 roku

To najmniejszy cmentarz w stolicy, jest tu zaledwie około czterdziestu mogił.

Jego historia sięga 1890 roku, kiedy grunt pod budowę nekropolii kupili od parafii kupcy tytoniowi, którzy przybyli z Krymu do Warszawy. Pierwotnie cmentarz miał zaledwie 550 metrów kwadratowych powierzchni i był ogrodzony wysokim, dwumetrowym murem ceglanym.

Pierwszy pochówek odbył się w 1890 roku, spoczął tu Józef Kobecki - miesięczne niemowlę. Następnie w 1892 r. na cmentarzu Karaimów pochowano trzyletnią dziewczynkę Helenę Abkowicz, a w 1895 roku Saduka Osipowicza Kefeliego z Kaffy, jednego z fundatorów cmentarza. Jego nagrobek jest najstarszym z nieanonimowych zachowanych na terenie nekropolii.

Warszawa, 21.10.1998. Cmentarz karaimski ROBERT KOWALEWSKI

Podczas II wojny światowej nekropolia uległa bowiem częściowemu zniszczeniu – zarówno mur, jak i niektóre groby, a dewastacji dopełniło bombardowanie ulicy Wolskiej podczas powstania warszawskiego.

W 1945 r. cmentarz odnowiono, a w latach 1994-96 otoczono go nowym ogrodzeniem ceglano-metalowym. Dziś wejście na cmentarz zabezpieczone jest kłódką na szyfr.

W wyniku wieloletnich starań Karaimskiego Związku Religijnego powierzchnia cmentarza została powiększona, aktualnie zajmuje 1122 m kw.

Spoczywają tu między innymi orientalista turkolog i karaimoznawca, profesor Uniwersytetu Warszawskiego Ananiasz Zajączkowski, również karaimoznawca i profesor UW Aleksander Dubiński, specjalista z dziedziny informatyki i elektroniki profesor Szymon Firkowicz, geofizyk Ananiasz Rojecki, więzień Oświęcimia Jan Pilecki, zesłańcy i późniejsi żołnierze gen. Andersa: Michał Nowicki oraz Jerzy Łopatto, a także ostatni polski karaimski hazzan (duchowny sprawujący dozór nad karaimską gminą), założyciel wrocławskiej świątyni karaimskiej (kienesy) - Rafał Abkowicz.

Skwer Karaimski

13 czerwca 2023 roku na cmentarzu przy ul. Redutowej w asyście Kompanii Honorowej Wojska Polskiego żegnano prof. Szymona Pileckiego, nestora polskich Karaimów.

W 2022 skwer położony między ulicami Pustola i Redutową, cmentarzem karaimskim a sąsiadującym cmentarzem prawosławnym został nazwany Skwerem Karaimskim.

Źródło: www.przewodnik.wola.waw.pl, polskie-cmentarze.pl, fundacja.karaimi.eu, wikipedia.org, krajoznawcy.info.pl